Özet:

Osmanlı’nın son devir âlimlerinden olan Mehmed Kemâleddin Efendi, Harput’un asırlarca ulemâ ve müftü yetiştiren İmâmzâde/ Efendigil âilesinin dinî eserler yazan son ferdidir. O da dedeleri gibi uzun yıllar hem müderrislik hem de müftülük yapmıştır. Harput’ta “Müftü Kemâl Efendi” olarak anılan Mehmed Kemâleddin Efendi’nin dinî, ahlâkî ve tasavvufî mensur eserlerinin yanında bir kısmı çeşitli yazma mecmualarda dağınık hâlde bulunan, bir kısmı da devrin gazetelerinde neşredilen şiirleri mevcuttur. Kemâleddin Efendi 1926’da El‘aziz müftüsüyken evinde hilâfetin kaldırılmasını, şapka takmak başta olmak üzere inkılâpları ve “hükûmet-i milliyye”yi tenkid eden evrâk tespit edilmesi üzerine Şark İstiklâl Mahkemesi’nde yargılanıp Samsun’a sürgün edilince şiirlerini bir araya getirme imkânı bulamamış, bunların bir kısmı o hengâmede zâyi olmuştur. Kemâleddin Efendi’nin tutuklanıp yargılanmasına, azil ve sürgüne mahkûm edilmesine sebep olan “te’sîri hâvî” gazeli başta olmak üzere gün yüzüne çıkmamış şiirleri tarafımızdan tespit edilmiş, gazetelerde neşredilenlerle birlikte belli bir tasnifle ve gerekli yerlerde çeşitli açıklamalar ilâve edilerek bu makale vâsıtasıyla ilim âleminin istifâdesine sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: