Abstract:

Suriye’nin 1920 San Remo Konferansı’nda Fransa’nın mandası kabul edilmesi ile Türkiye, Suriye ile olan tüm ilişkilerini Fransa aracılığıyla yürütmüştür. Bu süreçte Fransa 1921 Ankara İtilafnamesi ile Türkiye’nin güney komşusu olmuştur. Fransa ile ilişkiler, Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin dağılmasının ardından Millî Mücadele döneminde Ankara Hükümeti ile güney cephesinde tekrar başlamıştır. Millî Mücadelenin başarıyla tamamlanması sonucu Fransa ile Lozan Barış Antlaşması hükümlerine göre 1923’ten itibaren ekonomik ve siyasî ilişkiler devam etmiştir. Fransa, Suriye’de iç politikada etnik ve dinî yönden parçalanmış bir yapı meydana getirdiği gibi; dış politikada da Suriye’nin komşularıyla iyi ilişkiler kurmasına engel olmuştur. Fransa’nın Türkiye üzerinden Osmanlı Devleti’ni canlandıracağı ile ilgili propagandaları, ülkedeki Kürtleri ve Ermenileri kışkırtması Suriye’nin etkin bir siyasî ve ekonomik politika takip etmesini engellemiştir. Çalışmada tek parti döneminde Türkiye ve Suriye’nin siyasi ve ekonomik ilişkilerinde Fransa’nın rolü Türkiye’deki arşiv kaynakları üzerinden tartışılmıştır.

Keywords: