Özet:

Vatan, aynı tarih ve kültürden gelen, aynı dili konuşan, aynı bayrak ve millet gibi ortak değerlere sahip insanların yaşadığı toprak parçasıdır. Türklerde diğer milletlere göre daha köklü ve güçlü hissedilen vatan sevgisi, hem simgesel hem de mekânsal nitelikler taşımaktadır. Ahlak, şeref, haysiyet, namus ve din gibi değerlerle ifade edilen ve “ana” ile eşdeğer tutulan bu kutsal mekân, zorda kalındığında satılmayan, sevgilerin ve sevgililerin en hakikisidir. Uğruna can veren şehitlerin hatırasıyla kutsal olan vatan toprağı, Türklerin dünya üzerindeki var oluşunun da somut ifadesidir. Türk kültüründe vatan toprağının “ana” olarak nitelendirilmesi, Türk kadınına verilen değerin yansıtılması açısından önemlidir. Türklerde kadın, Türk toplumu ve Türk devletinin esasını oluşturan aile kurumunun temel taşıdır. Kültürel değerlerin yanında iffet ve namus gibi ahlaki değerlerin de taşıyıcısı olarak görülen Türk kadını, annelik vasıfları yanında idari, siyasi ve sosyal alanlardaki maharetleriyle Türk toplumunda önemli yer edinmiştir. Ayrıca savaşçı, alp kişiliği ile de Türk tarihi boyunca kendinden söz ettirmiş, erkeği ile birlikte kutsal gördüğü vatanı, devleti, milleti ve namusu adına savaşarak ölümü bile göze almıştır. Türk kadınının bu tarihsel rolü, Kurtuluş Savaşı boyunca da devam etmiş ve bu dönemde de kahramanlık destanları yazılmıştır. Türklerde Vatan ve Kadın Özdeşleştirilmesi: Afişler Üzerinden Sanatsal Bir Okuma başlıklı bu bilimsel araştırma yazısında; Türklerin yaşamında önemli yer tutan vatan, devlet, millet, din ve namus kavramları üzerinde durularak vatan kavramının Millî Mücadele döneminde ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında basılan propaganda afişlerine kadın imgesi ile yansıtılması ele alınacaktır. Ayrıca altı adet afiş üzerinde yer alan imgeler, vatan kavramı ve kadın başlıkları altında detaylı olarak incelenecek ve görsellerdeki sanatsal özellikler de araştırma kapsamında tespit edilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler: