Özet:

Bu çalışmada fen bilgisi öğretmen adaylarının biyolojide özel konular dersi çerçevesinde kimyasal maddelerin biyolojik etkileri konusuna yönelik olarak oluşturdukları argümanların Zohar ve Nemet modeline göre analiz edilmesi amaçlanmıştır. Bunun için durum çalışması desenine göre hareket edilmiş ve 30 fen bilgisi öğretmen adayı (24 kadın ve 4 erkek) ile çalışma yürütülmüştür. Çalışmada veri toplamak amacıyla araştırmacının geliştirdiği ifadeler tablosu çalışma yaprağı kullanılmıştır. Geliştirilen veri toplama aracının geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır. Elde edilen verilerin analizi için betimsel analiz yapılmıştır. Analizlerin puanlayıcılar arası uyum yüzdesi hesaplanmış ve %98,9 olarak belirlenmiştir. Fen bilgisi öğretmen adaylarının konu ile ilgili geliştirdikleri argümanlar önce savunmaların bilimsel kalitesi bakımından dört kategoride, sonra argümanların kalitesi bakımından üç kategoride incelenmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, fen bilgisi öğretmen adaylarının oluşturdukları yazılı argümanların büyük çoğunluğunun bilimsel olarak doğru açıklamalar içerdiği, ayrıca geçerli bir ve birden fazla gerekçe içeren argümanların sayısının da yüksek olduğu belirlenmiştir. Buna göre fen bilgisi öğretmen adaylarının kimyasal maddelerin biyolojik etkileri konusunda oluşturdukları yazılı argümanların kalitesinin iyi düzeyde olduğu söylenebilir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar neticesinde, argümanların gerekçelere dayalı olarak analizinin argüman yapılarını anlamada önemli olduğu, gerekçelendirmenin sağlam yapılandırıldığı durumlarda argümanların daha kaliteli olduğu görülmüştür. İlerleyen çalışmalar için sosyobilimsel argümanların analizinde Zohar ve Nemet modelinin kullanılmasının faydalı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: