Özet:

Türkiye’de son yıllarda giderek artan kadına yönelik şiddet olayları toplum ve basında önemli bir tartışma konusu olmuştur. Bu konuda ele alınan en önemli sorunlar arasında kadına karşı eşitsizliğin giderilmesi ve sosyal statülerinin iyileştirilmesi yer alır. Ancak tartışmalar genellikle kadını özel alanlarda/aile içinde ele alırken kentsel açık mekanlarda süre giden eşitsizliğe ve karşılaştıkları baskılara yeterince dikkat çekilmemektedir. Bu durum Türkiye’de kadınların kentsel açık mekanlara erişimini ve kullanımını kısıtlamakta ve buralarda erkeklerle aynı derecede özgürlüğe sahip olamamaktadırlar. Buraların kadınlar için daha erişilebilir ve kullanılabilir kılınmasına yönelik sorunların tespit edilmesi ve çözümler geliştirmek yalnızca yasalar ve sosyal kuruluşların görevi değildir; peyzaj mimarları da bu konuda önemli sorumluluklar taşırlar. Bu nedenle toplumsal cinsiyet rollerinin ve kentin kamusal hayatı üzerindeki etkilerinin anlaşılması bu meslek disiplini için önemlidir.   Bu çalışma kentsel açık mekanların kullanımında kadınların erkeklere göre sergiledikleri farklılıkları ortaya koymayı ve günümüzdeki yaygın kadın-erkek eşitsizliği tartışmalarına farklı bir açıdan yaklaşmayı amaçlar. Bu nedenle mekansal kullanımlar ve etkinlik türleri açısından cinsiyet farklılıkları irdelenmiş ve sonuçlar kadınların yaşadığı eşitsizliğin ve karşılaştıkları olumsuz tutumların yansımaları olarak kabul edilmiştir   Araştırmada Trabzon kent merkezinde yer alan yaya alışveriş sokağında davranış gözlemi ve anket çalışması yürütülmüştür. Araştırma sonucunda kadınların açık mekanları kullanırken erkekler kadar özgür hissetmedikleri, alanda erkek kullanıcılara oranla daha az sayıda oldukları, daha az sıklıkta geldikleri  ve alana kimlerle geldikleri bakımından daha seçici oldukları tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler: