Abstract:

Soya (Glycine max (L.), ana ürün ve ikinci ürün olarak yetiştirilen, protein ve yağ içeriği bakımından önemli bir endüstri bitkisidir. Bu araştırmada ikinci ürün koşullarında bazı organik gübre uygulamalarının (leonardit, sığır gübresi, koyun gübresi, tavuk gübresi) soyanın tohum verimi ve bazı kalite kriterleri üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, Arısoy ve Nova soya çeşitleri ile 2015 yılında, kısmen karasal iklim özelliği gösteren, 40° 45' 48" enlem, 36° 26' 44" boylam koordinatlarında, tesadüf bloklarında şerit parseller deneme desenine göre 8 tekrarlamalı kurulmuştur. Verilerin varyans analizine göre, gübre uygulamalarının bitki boyu üzerine etkisi önemli (p≤ 0.05), ilk bakla yüksekliği, bakla sayısı, dal sayısı, bitkide tohum verimi, 1000 tohum ağırlığı, biyolojik verim, tohum verimi, ham yağ ve protein oranı üzerine önemsiz olmuştur. En yüksek tohum verimi Arısoy çeşidinde tavuk gübresi (4.659 ton ha-1) uygulamasından elde edilmiştir. Bitkide bakla sayısı 69.97–78.33 adet/bitki arasında değişmiştir. En yüksek 1000 tane ağırlığı tavuk gübresi uygulamasında (200g) bulunurken,düşük inorganik gübre uygulamasında (183.9g) belirlenmiştir. Sonuç olarak, kısmen karasal iklim özelliği gösteren bölgelerde, ikinci ürün soya yetiştiriciliğinde, tavuk gübresinin yüksek tohum verimi için inorganik gübrelerin yerine kullanılabileceği, fakat farklı lokasyon ve yıllarda benzer çalışmaların sürdürülmesinin yararlı olacağı sonucuna varılmıştır.

Keywords: