Özet:

Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin temel demokratik değerlerinin düzeylerini belirlemek ve öğrencilerin temel demokratik değerlerinin yetiştikleri kültürel ortama, sınıf düzeylerine ve cinsiyetlerine göre farklılık gösterip göstermediğini ortaya koymaktır. Araştırma betimsel tarama modelinde gerçekleştirilmiş ve kartopu örneklem seçim tekniği kullanılmıştır. Araştırma grubunu büyük ölçüde Sakarya’daki ve kısmen Şanlıurfa’daki ortaokulların beşinci, altıncı, yedinci ve sekizinci sınıfların öğrenim gören ve farklı kültürel yapılardaki ailelerde yetişen 360 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “temel demokratik değerler ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen veriler araştırmanın amacı ve soruları mahiyetinde gerekli istatistiki işlemlere tabi tutularak çözümlenmiştir. Araştırmanın sonunda, farklı kültürel yapılardaki ailelerde yetişen öğrencilerin temel demokratik değerlerinin yetiştikleri kültürel yapılara göre farklılıklar gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca farklı kültürel yapılardaki ailelerde yetişen öğrencilerin temel demokratik değer tercih düzeylerinin (genel ve alt boyutlar bazında) cinsiyetlerine erkek öğrenciler lehine anlamlı şekilde farklılaştığı sonucu elde edilmiştir. Son olarak ise farklı kültürel yapılardaki ailelerde yetişen öğrencilerin yaşları ile temel demokratik değerleri genel olarak ve işbirliği, farklılıklara saygı, adil olma değerleri arasında negatif yönlü anlamlı ilişkiler olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: