Abstract:

Lütfi Ömer Akad Türkiye’de sinema deneyimine dair kurucu isimlerden biridir. Akad sinema yapma pratiğini deneyimleyerek öğrenen bir kuşağa aittir ve filmografisi dikkatle incelendiğinde sinema dili ve anlatım stratejileri üzerine yoğunlaştığı görülür. Bilindiği gibi Akad, Kanun Namına filminde kamerayı sokağa “taşır” ve yine aynı filmde paralel kurgulama ile öykü anlatımına da bir yenilik kazandırır. Akad Göç Üçlemesi olan Gelin, Düğün ve Diyet filmlerinde ise göç ve kentle karşılaşma sonucu yaşanan değişimleri toplumsal gerçekçi bir perspektifle ele alır. Bu çalışmada Diyet (1974) filmi ekseninde Akad’ın sinemasal anlam dünyasını oluştururken başvurduğu unsurların neler olduğuna, filmsel anlatının merkezine alınan çalışma hayatı ve çalışan ilişkilerinin sorgulanmasına dair önemli meselelerin nasıl bir sinemasal dil ile aktarıldığına dair ipuçlarını somut bir şekilde kavrayabilmek amacıyla içerik analizi, auteur kuramı ve istatistiksel çözümleme yolu seçilmiştir. Diyet filmi merkezinde uygulanan içerik analizi, auteur kuramı ve istatiksel analiz yöntemi sonucunda elde edilen bulgular neticesinde Akad’ın ağırlıklı olarak orta ölçekli planlar kullandığı, kamerasını göz hizasında tuttuğu, film dilini görselleştirirken kimi zaman simgesel anlatıma başvurduğu, filmde yabancılaştırma efekti kullanarak seyircisi ile filmdeki karakterler arasında bir “iletişim” kurulmasına önem verdiği anlaşılmıştır. Akad’ın, Diyet filminde başvurduğu sinemasal tercihleri ile dönemin çalışma koşullarına dair bilinç oluşumuna katkıda bulunma konusunda duyduğu sorumluluğu özenli biçimde yerine getiren bir sinema emekçisi olduğu açıktır.

Keywords: