Özet:

Tertip edildikleri dönemin edebî zevki ve şiir telakkileri hakkında önemli ipuçlarını bünyesinde barındıran şiir mecmuaları, zengin muhtevalarıyla klasik Türk edebiyatına geniş bir bakış açısı imkânı sağlayan önemli eserlerdir. Mürettiplerinin şahsi tercihleri ve edebî birikimlerine göre vücut bulan mecmuaların, şekil ve muhteva itibarıyla birçok türü bulunmaktadır. Genellikle bendlerden oluşan nazım şekillerine hasredilen musammatlardan müteşekkil olan mecmualar da bunlar arasında yer alır. Tür olarak musammat mecmuası olarak tesmiye olunan bu eserlerden biri de Yapı Kredi Sermet Çifter Kütüphanesinde “Y-362” arşiv numarasıyla kayıtlıdır. 201 varaktan müteşekkil olan ve Şehrî mahlasına sahip bir şair olan Eyyûb b. Yûsuf tarafından 8 Zilhicce 1081/18 Nisan 1671 tarihinde tertip/istinsah edilen bu mecmua, huruf-ı hecâ tertibine göre tanzim edilmiştir. Mecmuada 15 ile 17. yüzyıllar arasında yaşamış olan 160 farklı şaire ait 145 tahmis, 142 tesdis, 54 muhammes, 18 müseddes, 3 gazel ve 1 terkib-i bend olmak üzere toplam 363 adet manzume kayıtlıdır. Bu manzumeler arasında Revânî, Muhibbî, Fenâyî, Bursalı Rahmî, Bâkî, Bahtî, Behiştî ve Hâşimî gibi divanları elde olan şairlerin bilinmeyen manzumeleri ile hayatı hakkında biyografik kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmayan Alî Şîrîn, Cehdî, Hakîrî, Mehcûrî, Mukîmî, Nehrî, Remîmî, Su‘ûdî, Sünnî, Şuğlî, Şücâ‘î, Zayfî ve Ziyâ‘î gibi bazı şairlerin manzumelerinin bulunması mecmuanın önemini artırmaktadır. Yukarıda ana hatlarıyla tanıtımı yapılan musammat mecmuasının şekil ve muhteva özellikleri hakkında değerlendirmelerde bulunularak ihtiva ettiği manzumelerden örnekler verilip şiir ve şair kadrosunun MESTAP’a göre tasnifi bu çalışmanın mihverini teşkil etmektedir.

Anahtar Kelimeler: