Özet:

İnsan haklarından beslenen, temel hak ve özgürlüklerin güvence altına alınmasına hizmet eden adil yargılanma hakkı hukukun üstünlüğü ilkesinin ayrılmaz bir parçasıdır. Adil yargılanma hakkının gerçekleşmesi bakımından eşitlik ilkesi ve ayrımcılık yasağı ise adaletli bir hukuk düzeninin varlığı için son derece önemli iki kavramdır. Hukuk düzeninin tüm bireyler için adil olana hizmet etmesi eşitlik ilkesi ve ayrımcılık yasağının özümsenmesiyle mümkün olacaktır. Zira adil yargılanma hakkının bir gereği de adalete erişimin her birey için mümkün kılınabilir olmasıdır. Adalete erişim kavramı toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifinden incelendiğinde ise uygulamada ve hukuk normlarında kadınların adalete erişimini engelleyen birden çok dikkat çekici husus göze çarpmaktadır. Bu sebeple toplumsal cinsiyet eşitliği ve adalete erişim kavramları ilişki içindedir. Zira adalete, adil olana erişim sürecinin başından sonuna dek toplumsal cinsiyet eşitsizliğinden kaynaklanan sorunlar gözlemlenmektedir. Süreç içerisinde hukuk uygulayıcılarının ve toplumun yerleşik bakış açısı adalete erişim konusunda kadınların adil yargılanma hakkını da etkileyen ayrımcılığı derinleştirmekte ve adaletin gerçek anlamda sağlanmasını engelleyebilmektedir. Bu sebeple, kadınların adalete erişimini kolaylaştırmaya yönelik yapılacak çalışmalar toplumsal cinsiyet eşitliği algısının güçlenmesine ve adil bir hukuk sisteminin oluşturulmasına yönelik önemli adımlar olacaktır. Adalete erişim konusunda toplumsal cinsiyet temelli adaletsizliklerin giderilmesi daha kapsayıcı bir hukuk düzeni oluşturulmasına katkı sağlayacaktır. Toplumsal adaletin sağlanabilmesi toplumsal cinsiyet eşitliği ve adalete erişim ilişkisi konusundaki farkındalığın artması ile mümkün olacaktır. Zira kadınların adalete etkili erişiminin güvence altına alınması adil yargılanma hakkının temel gerekliliklerinden biridir. Toplumda var olan tüm bireyler için adil yargılanma hakkının gereğinin sağlanması kapsayıcı bir hukuk düzeni ile mümkün olacaktır. Bu çalışma, adil yargılanma hakkı bakımından kadınların adalete erişimini incelemeyi amaçlamaktadır. Kadınların adalete erişiminde bulunan engellerin ve karşılaşılan zorlukların giderilmesi adına bir bakış açısı sunmak hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler: