Abstract:

Amaç: Meme kanseri ülkemizde önemli bir halk sağlığı sorunudur. Meme kanseri riskine sahip kadınların belirlenmesi ve tarama programlarına katılımlarının sağlanması, mortalite oranlarını azaltmaktadır. Bu çalışmada; kadınlarda meme kanseri risk düzeyini ve tarama yöntemlerini kullanma durumlarını belirlemek amaçlanmıştır. Materyal-Metot: Tanımlayıcı tipte yapılan bu araştırma Ağustos-Kasım 2019 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini; Bursa’da bir Aile Sağlığı Merkezinde 40 yaş ve üzeri 542 kadın oluşturmuştur. Evreni bilinen örneklem formülü ile hesaplanarak, örneklem 225 olarak belirlenmiştir. Araştırma verileri, yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak “Birey Tanıtım Formu” ve “Meme Kanseri Risk Değerlendirme Formu” ile toplanmıştır. Araştırmanın yürütülmesi için etik kurul izni ve katılımcıların gönüllü olurları alınmıştır. Verilerin analizinde Mann Whitney U, Kruskal Wallis, varyans analizi (ANOVA) ve t testi analizleri kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0.005 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Kadınların %85.3’ünün meme kanseri riski düşük ve %1.7’sinin yüksek/en yüksek riske sahip olduğu belirlendi. Katılımcıların %32.0’sinin ayda bir kez düzenli olarak kendi kendine meme muayenesi yaptığı, %57.8’inin klinik meme muayenesi yaptırdığı ve %49.7’sinin düzenli olarak mamografi çektirdiği bulundu. Mamografi çektirme, menopoza girme ve meme kanseri risk algısı ile risk puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulundu. Sonuç: Kadınların çoğunluğunun meme kanseri risk düzeyinin düşük olduğu, üçte birinin düzenli olarak KKMM yaptığı, yarısından biraz fazlasının KMM yaptırdığı ve beşte üçünün mamografi çektirdiği bulunmuştur. Mamografi çektiren, menopoza giren ve riski yüksek algılayan kadınların risk puanı anlamlı olarak yüksektir. Riskli kadınlar bilgilendirilmeli ve erken tanı için yönlendirme yapılmalıdır.

Keywords: