Abstract:

Alanyazında, tüketici değerlerinin tüketim davranışına nasıl dönüştüğünü ortaya koyan araştırmalarda eksiklikler görülmektedir. Söz konusu tüketici değerlerinden birisi olarak ileri sürülen materyalizm; belirli bir davranış kalıbı veya kalıcı bir inanç olarak ifade edilmektedir. Bu nedenle araştırmada, materyalist değerlerin alt boyutları olan; maddi edinim, başarı ve mutluluk ile statü tüketimi ve dürtüsel satın alma arasındaki ilişkileri ortaya koymayı amaçlayan Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) oluşturulmuştur. Örnekleme yöntemi olarak; olasılığa dayalı örnekleme yöntemlerinden, kümelere göre örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında, bırak-topla yöntemiyle, 17-24 yaşlarındaki öğrencilerden kullanılabilir durumda 589 adet anket elde edilmiştir. Oluşturulan modelin sonuçlarına göre, toplamda materyalist değerlerin statü tüketimi ve dürtüsel satın alma üzerinde olumlu yönde direkt etkisi olduğu ve statü tüketiminin, materyalist değerler ile dürtüsel satın alma davranışı arasında düzenleyici etkisi olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, materyalist değerlerin alt boyutlarından (maddi edinim, başarı ve mutluluk), sadece başarı boyutunun statü tüketimi ve dürtüsel satın alma üzerinde olumlu yönde direkt etkisi olduğu ve statü tüketiminin, başarı boyutu ile dürtüsel satın alma davranışı arasında düzenleyici etkisi olduğu ortaya konmuştur. Diğer alt boyutlar olan maddi edinim ve mutluluğun statü tüketimi ve dürtüsel satın alma üzerinde anlamlı etkileri olmadığı anlaşılmıştır.

Keywords: