Citation Number
1
Views
27
Downloands
18
Audio Listening
1
Türkiye’de modern anlamda dil tartışmaları Tanzimat Fermanı’nın ilanından sonra başlamıştır. Tartışmaların ilk zamanlarında alfabe ıslahı ile terkipler yoluyla Arapça- Farsçadan geçen birtakım dil bilgisi unsurlarının kaldırılması ve terkiplerin Türk dil bilgisi kurallarına göre güncellenmesine yönelik fikirler ileri sürülmüştür. II. Meşrutiyet ile tartışmalar çeşitli toplumsal hareketler üzerinden devam etmiş, Yeni Lisan Hareketi görüşleriyle dikkat çekmeye başlamıştır. Bu devrede Türkçenin sadeleşmesine yönelik fikirler tartışılmıştır. Erken Cumhuriyet Dönemi ile dil tartışmaları farklı bir seyir alarak devletin doğrudan müdahalesi ve etkisinin görüldüğü yeni bir dönem başlamıştır. Bu dönemde dil çalışmaları kendi içinde evrelerden geçerek nihayetinde 1950 yılına gelinmiştir. 14 Mayıs 1950’de yapılan genel seçimlerde Cumhuriyet Halk Partisi CHP ’nden iktidarı devralan Demokrat Parti DP , kendinden önceki dil kararlarını ve uygulamalarını veto ederek dil muhafazakârlarının yanında olmayı tercih etmiştir. Osmanlı Türkçesini tercih eden bir dil tavrı geliştiren DP iktidarı, Türk Dil Kurumunu TDK dil politikaları bağlamında etkisizleştirmiştir. TDK de bu duruma karşı muhalif duruş sergilemek sûretiyle “Osmanlıca”1 terimini özellikle kullanarak Osmanlı Türkçesine “yabancı dil” muamelesinde bulunmuştur. TDK yönetimi, kurumda genel yazmanlık ve başkanlık görevlerinde bulunmuş olan Agâh Sırrı Levend’in ö. 1978 deyimiyle TDK’nin fikir organı olan ve adını kısaca Türk Dili olarak belirledikleri dergide Osmanlı Türkçesine karşı olumsuz yazılar kaleme alınması yolunu takip etmiştir. TDK’nin, böylece DP iktidarına olan muhalefetini Türk Dili dergisi üzerinden yaygın bir biçimde gösterdikleri müşahede edilmiştir. Bu makalede Osmanlı Türkçesine karşı yapıldığı müşahede edilen söz konusu olumsuz tavırların sebepleri üzerinde durularak bir sonuca ulaşılmaya gayret edilmiştir.
Language discussions in the modern sense in Turkey started after the declaration of the “Tanzimat Fermanı”. At the beginning of the discussions, ideas were put forward for updating the grammar elements according to the Turkish grammar rules after the alphabet reform. The debates with the “II. Meşrutiyet” continued over various social movements, and the New Language Movement began to draw attention with its views. In this period, ideas for the simplification of Turkish were discussed. With the Early Republican Period, language debates took a different course and a new period in which the direct intervention and influence of the state began. In this period, language studies passed through phases in itself and finally came to 1950. Democrat Party DP , which took over the power from the Republican People's Party in the general elections held on May 14, 1950, preferred to stand by the language conservatives by vetoing the language decisions and practices before it. The DP government, which developed a language attitude that preferred Ottoman Turkish, neutralized the Turkish Language Institution TLI in the context of language policies. TLI also treated Ottoman Turkish as a “foreign language” by using the term “Ottomanish” specifically, by displaying an oppositional stance against this situation. TLI management followed the path of writing negative articles against Ottoman Turkish in the journal, which, in the words of Agâh Sırrı Levend, who had served as the general secretary and chairman of the institution, was the opinion organ of the Institution and whose name was briefly named as “Türk Dili”. It has been observed that TLI has widely displayed its opposition to the DP government through the Turkish Language Journal, “Türk Dili”.
Field : Filoloji
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Citation Owners
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Print This Page
Share
Mendeley
