Görüntüleme
27
İndirme
8
Bu çalışmada; Adana, Payas, Arsuz ve İskenderun’u Hatay’a dolayısıyla Suriye’ye bağlayan yegâne geçit olan Belen’de 16. yüzyılda kurulmuş olan derbent ve menzil teşkilatlarını incelemek amaçlandı. Aynı zamanda bu yapıyı desteklemesi maksadıyla, burada kurulmuş olan Kanuni Sultan Süleyman Vakfı’nın kuruluşundan Osmanlı Devleti’nin sonuna kadar olan serüvenini bütüncül bir şekilde incelemek hedeflendi. Menzil ve derbent vasfının ortadan kalkmasından sonra buradaki vakıf müesseselerinin nasıl bir dönüşüm yaşadığı tespit edildi. Çalışma hazırlanırken temelde Osmanlı Arşivi’nde çeşitli tasniflerde yer alan defter ve müteferrik evraktan istifade edildi. Osmanlı Devleti, vakıf-derbent-menzil teşkilatını güçlendirerek Şam ve Hac yolunu uzun bir süre güvenlik altına almayı başardı. Ancak 19. yüzyılda merkezi otoritenin bozulması ve buna paralel olarak bölgede nüfuzlu ailelerin ortaya çıkışı, ardından Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın buraya hâkim olması derbent-menzil teşkilatını akamete uğratmıştır. Bu süreç içerisinde vakıf kayıtlarının da ortadan kaybolması, vakıfların sağlıklı bir şekilde işlememesine ve mahiyet değiştirmesine zemin hazırlamıştır. Nihayetinde 19. yüzyılda menzil teşkilatı kaldırılmış ve buradaki vakıf eserleri farklı maksatlarla kullanılmaya başlanmıştır. Bütün bunlara rağmen Belen, stratejik önemini günümüze kadar sürdürdü. Kısacası Belen, küçük bir yerleşim yeri olmasına rağmen varlığını günümüze kadar sürdürmesini en başta coğrafyasına sonra da derbent, menzil, vakıf üçlemesine borçludur.
In this study, it was aimed to examine the derbent and menzil organizations established in the 16th century in Belen, which is the only gateway connecting Adana, Payas, Arsuz and İskenderun to Hatay and therefore Syria. At the same time, to support this structure, it is aimed to examine the continuum of the Sultan Suleiman the Magnificent waqf, which was established in Belen, from its establishment to the end of the Ottoman Empire, in a holistic way. After the disappearance of the menzil and derbent characteristics, it was determined what kind of transformation the foundation institutions experienced here. While the study was being prepared, the registry and various documents in the Ottoman Archives in various classifications were used. By strengthening the waqf-derbent-menzil organization, the Ottoman Empire succeeded in securing the Damascus and hajj road for a long time. However, the deterioration of the central authority in the 19th century and the emergence of influential families in the region in parallel with this, followed by the dominance of Kavalalı Mehmed Ali Pasha, disrupted the derbent-menzil organization. The disappearance of the waqf records during this process paved the way for foundations to not function properly and to change their nature. Finally, in the 19th century, the organization was abolished, and the foundation works here were used for different purposes. Despite all this, Belen has maintained its strategic importance until today.
Alan : Filoloji; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
