Özet:

27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi’ne giden süreç çok (f)aktörlü bir süreç olarak karşımıza çıkmaktadır. Her ne kadar bu süreç içerisinde Demokrat Parti’nin (DP) siyasi ve ekonomik uygulamalarının iç ve dış çevrelerde yaratmış olduğu rahatsızlıklar askeri müdahalenin esas nedeni olarak tahayyül edilse de aynı uygulamaların parti içerisindeki yansımaları da dikkate değerdir. Bu bağlamda 1950’den 1960’a kadar devam eden DP iktidarı boyunca başta dönemin başbakanı Adnan Menderes ve cumhurbaşkanı Celal Bayar olmak üzere partinin önde gelen isimleri mütemadiyen parti içi dengeleri de gözetmek durumunda kalmışlardır. Hatta zaman zaman başta Bayar, Menderes ve Köprülü olmak üzere parti kurucuları arasında da önemli görüş ayrılıkları ortaya çıkmıştır. Bu görüş ayrılıkları, parti içerisindeki basit birtakım fikir ayrılıklarının ötesinde olmuştur ve hatta çoğu zaman toplu istifalar veya görevden alınmalar şeklinde patlak vermiştir. Son tahlilde, 1960’a giden süreçte DP, en az muhalefet partisi konumundaki Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve ülke içerisindeki en önemli aktörlerden birisi konumundaki askerler kadar kendi iç dinamiklerince de yıpratılmıştır. Bu çalışma DP’nin 10 yıllık iktidarı dönemindeki sürekli canlı kalan parti içi muhalefeti nedenler ve sonuçlar bağlamında analiz etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın ana argümanını desteklemek için Türk siyasi hayatında 1950 ile 1960 yılları arasında yaşanan ve DP’de parti içi muhalefeti yükselten dönüm noktaları ele alınmıştır

Anahtar Kelimeler: