Abstract:

Amaç: Bu çalışmada, Elazığ ilinin 65 farklı yerinden alınan yeraltı ve yerüstü su örneklerindeki nitrat konsantrasyonunun, bu bölgelerde yaşayan insanlar için olası sağlık tehlikelerinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Kesitsel bir araştırma olan bu çalışmada, içme suyundaki nitrat düzeylerine spektrofotometrik olarak bakılmış olup içme suyu yoluyla yüksek nitrat alımının, yetişkinler, çocuklar ve bebekler üzerindeki olası sağlık risk değerlendirmesi, USEPA sağlık tehlike modeli (HQ) kullanılarak yapılmıştır. Bulgular: Su numunelerinin nitrat seviyeleri ortalaması 8.99±16.77 mg/L olarak hesaplanmıştır. Örnekleme noktalarının %6'sında Türk standartlarında (50 mg/L) ve Dünya Sağlık Örgütü (50 mg/L) standartlarında önerilen sınır değerlerden daha yüksek konsantrasyonlara sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Nitratın, kronik günlük alımı (CDI), yetişkinler, çocuklar ve bebekler için sırasıyla 0.25±0.47, 0.67±1.25 ve 0.71±1.34 mg/kg/gün’dür. Tehlike katsayısı (HQ) değeri yetişkinler için 0.16±0.29, çocuklar için 0.42±0.78 ve bebekler için 0.44±0.83 olarak hesaplanmıştır. Sonuç: Tehlike katsayısı (HQ) değerleri, Elazığ ilinin %9.30’u yetişkin, %18.60’ı çocuk ve %20.93’ü bebek nüfusunun aşırı nitrat kullanımı nedeniyle kronik toksisite riski altında olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, nitrat değerinin yüksek olduğu yerlerde su kaynaklarını korumak için gerekli tüm çevresel güvenlik önlemleri alınmalıdır.

Keywords: