Özet:

Bu çalışma, dünya sinemasının önde gelen Bollywood film endüstrisinden Lagaan filmini konu etmektedir. Film, 1911 yılında Mohun Bagan takımının İngilizler ile yaptığı futbol maçından esinlenilerek oluşturulmuştur. Bağımsızlık mücadelesini yansıtan en güzel örneklerden biri olmasıyla birlikte, Hint toplumunun yaşadığı sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel sıkıntılara da yer verdiği için izleyiciden büyük ilgi görmüştür. Tarihsel gerçeklikten ilham alınan bu olayın iskelet yapısı korunarak zaman, mekân ve kişilere birtakım değişikler getirildiği tespit edilmiştir. Bu bağlamda tarihi olay ile beyaz perdeye taşınan yeni anlatım arasındaki benzerlikler ve farklılıklar açıklanmaya çalışılmıştır. Yapılan bu karşılaştırma bize mevcut değişimlerin sebeplerini anlama imkânı sağlamaktadır. Uyarlanan film ise, anlatıların (öykü, hikâye, masal ve destan) oluşum biçimine yakınlık gösterdiğinden halk bilimci Vladimir Propp’un ‘masalın biçim bilimsel’ yöntemine göre incelenmiştir. Film özellikle folklor alanına yaptığı değerli katkılarıyla bilinen Propp’un, anlatıların yapısını ortaya koyduğu 31 maddelik analiz yöntemiyle değerlendirilmeye çalışılmıştır. Makale, filmin morfolojik yöntem ile çözümlenmesinden hareketle, tarihsel gerçeklikten esinlenilen olaylardan sinema kültürünün sıklıkla beslediğine/beslenebileceğine dikkat çekmektedir.

Anahtar Kelimeler: