ASOS INDEKS
Görüntüleme
2
Son yıllarda rekreasyonel amaçlı spor yapan ve yarışma düzeyinde atletizm sporu ile ilgilenen erişkin bireylerin sayısında ciddi artış meydana gelmiştir. Bu çalışmanın amacı veteran atletlerin yeme bağımlılığı eğilimlerinin belirlenmesi ve aşırı yeme isteği uyandıran gıdaların tespit edilmesidir. Çalışmaya, yaşları 41.16 ± 7.11 arasında değişen 105 kadın %40.5 ve 154 erkek %59.5 toplam 259 veteran atlet gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmanın amacına göre veteran atletlerin yeme bağımlılıklarının belirlemek için Gearhardt ve arkadaşları tarafından 2009’da geliştirilen, geçerlilik ve güvenilirlik çalışması 2012 yılında Bayraktar ve ark. tarafından yapılmış olan Yale Yeme Bağımlılığı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulguların değerlendirilmesinde IBM SPSS istatistik 26 programı kullanılmıştır. Bulguların değerlendirilmesi için tanımlayıcı istatistikler, frekans analizi, bağımsız gruplar için t testi ve korelasyon analizlerinden yararlanılmıştır. Sonuçlar 0.05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Bu çalışmaya katılan 259 kişiden 191 tanesi yeme bağımlılığı tanısını karşılamazken, 68 kişide yeme bağımlılığı görülmüştür. Ayrıca ölçekte yer alan aşırı yeme isteği uyandırdığı için aşırı yemekten dolayı sorun yaşanan gıdalar listesinde ilk sırada %49.8 ile çikolata/gofret olurken, %45.1 cips ve %37.1 ile kola/gazoz takip etmiştir. Diğer yandan, ekmek (%18.5) ve peynir (%16.6) gibi daha temel gıda maddeleri de bazı bireyler için aşırı yeme isteği uyandırabilir, ancak bu oranlar işlenmiş gıdalara kıyasla daha düşüktür. Ayrıca, sağlıklı olarak kabul edilen gıdalar (örneğin, havuç %8.5, marul %6.5, elma %12.0) arasında aşırı yeme isteği uyandırma oranlarının oldukça düşük olduğu görülmektedir. Eğitim durumu ile ilgili bulgular, özellikle ilköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki bireylerin lisans ve üzeri eğitim seviyesine sahip bireylere göre anlamlı derecede yüksek yeme bağımlılığı puanlarına sahip olduğunu göstermektedir (p<0.05). Bu da eğitimin bireylerin yeme davranışları üzerinde önemli bir etkisi olabileceğini düşündürmektedir. Diyetisyen yardımı alan atletlerin yeme bağımlılığı puanlarının, diyetisyen yardımı almayanlara göre istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde daha yüksek olduğunu göstermektedir (p<0.05). Bu sonuç, profesyonel beslenme danışmanlığının, bireylerin yeme davranışları üzerinde önemli bir etkiye sahip olabileceğini ve belki de diyetisyen yardımı arayan bireylerin daha yüksek yeme bağımlılığı sorunlarıyla mücadele ettiğini düşündürmektedir. Antrenman öncesi besin tüketen atletlerin yeme bağımlılığı puanlarının, tüketmeyenlere göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). Antrenman esnası besin tüketimi durumunda, puanlar arasında bir fark gözlemlenmiştir (p<0.05). Antrenman sonrası besin tüketimi durumunda ise, yeme bağımlılığı puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamaktadır (p<0.05). Bu sonuçlar, antrenman rutinlerinin ve beslenme zamanlamasının atletlerin yeme bağımlılığı üzerinde etkili olabileceğini göstermektedir, özellikle antrenman öncesi beslenme en belirgin etkiye sahiptir. Sonuç olarak çalışmaya katılan veteran atletlerin büyük çoğunluğunda yeme bağımlılığı eğilimi olmadığı görülmüştür. İleriki çalışmalarda farklı spor branşlarında ve yaş gruplarında etkisi araştırılabilir.
In recent years, there has been a significant increase in the number of adult individuals who play sports for recreational purposes and are interested in athletics at the competition level. The aim of this study was to determine the eating addiction tendencies of veteran athletes and to identify the foods that cause overeating. A total of 259 veteran athletes, 105 female 40.5% and 154 male 59.5%, aged 41.16 ± 7.11 years, participated in the study voluntarily. According to the purpose of the study, the Yale Eating Addiction Scale, which was developed by Gearhardt et al. in 2009 and the validity and reliability study was conducted by Bayraktar et al. in 2012, was used to determine the eating addictions of veteran athletes. IBM SPSS statistical program 26 was used to evaluate the findings obtained from the study. Descriptive statistics, frequency analysis, t test for independent groups and correlation analysis were used to evaluate the findings. The results were analyzed at 0.05 significance level. While 191 of the 259 people who participated in this study did not meet the diagnosis of eating addiction, eating addiction was observed in 68 people. In addition, in the list of foods that caused problems due to overeating because of the desire to overeat in the scale, chocolate / wafer was the first with 49.8%, followed by chips with 45.1% and cola / soda with 37.1%. On the other hand, more staple foods such as bread (18.5 %) and cheese (16.6 %) may also cause some individuals to overeat, but at lower rates than processed foods. In addition, it was observed that among the foods considered healthy (e.g., carrot 8.5%, lettuce 6.5%, apple 12.0%), the rates of overeating were quite low. The findings related to educational status show that individuals with primary and secondary education levels have significantly higher eating addiction scores than individuals with undergraduate and higher education levels (p<0.05). This suggests that education may have an important effect on individuals' eating behaviours. It shows that the eating addiction scores of the athletes who received dietitian help were statistically significantly higher than those who did not receive dietitian help (p<0.05). This result suggests that professional nutrition counselling may have a significant impact on individuals' eating behaviours, and perhaps individuals who seek dietitian help struggle with higher levels of eating addiction problems. It was found that the eating addiction scores of athletes who consumed food before training were statistically significantly higher than those who did not (p<0.05). In the case of food consumption during training, a difference was observed between the scores (p<0.05). In the case of food consumption after training, there was no statistically significant difference between the eating addiction scores (p<0.05). These results suggest that training routines and timing of feeding may have an impact on athletes' eating addiction, with pre-training feeding having the most pronounced effect. As a result, it was observed that the majority of the veteran athletes participating in the study did not have a tendency for eating addiction. In future studies, the effect of different sports branches and age groups can be investigated.
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
