Özet:

Güç akış analizi, güç sistemleri için planlama ve işletme aşamalarında yapılması gereken en önemli çalışmalardan biridir. Yapılan bu çalışma ile sistemin üretim kapasitesinin belirlenmesi, güç sisteminde mevcut bulunan transformatörlerin davranışlarının elde edilmesi ile iletim hatlarındaki aktif ve reaktif güç akışlarının analizi mümkün olmaktadır. Bir güç sistemindeki güç akışlarının düzenlenmesi ve kontrolü için esnek alternatif akım iletim sistemi (flexible alternating current transmission system (FACTS)) cihazlarından faydalanılmaktadır. Birleşik güç akış kontrolörü (unified power flow controller (UPFC)), bu amaç için tasarlanan ve kullanılan en önemli FACTS cihazıdır. UPFC yapısı, iki adet gerilim kaynaklı güç elektronik dönüştürücüsünün (voltage sourced converter (VSC)) bir doğru akım barası yardımıyla birbirine bağlanması ile oluşturulur. Bu araştırma makalesinde dinamik güç istemlerinde kullanılması amacıyla Jakoben Yöntemi tabanlı bir UPFC tasarlanmıştır. Tasarım esnasında, gerçek güç sistemlerinin karakterini doğrudan yansıtması nedeniyle özellikle dinamik güç sistemleri göz önünde bulundurulmuştur. Bu sayede önerilen yöntemin adaptasyon yeteneği gözlenmiştir. Çalışma iki temel bölüm içermektedir. Birinci bölüm yazılım kısmı olup literatürde Jakoben Yöntemi olarak bilinen güç akış analizi algoritmasının kodlanması ile oluşturulmuştur. Burada temel amaç, algoritma sonucuna göre UPFC sisteminin içerdiği kontrolörlerin tetikleme açılarının belirlenmesi ve bu sayede sistemdeki baraların gerilim genliklerinin düzenlenmesidir. İkinci bölüm ise çalışmanın donanımsal kısmı olup bu bölümde MATLAB / Simulink platformu altında tasarlanan IEEE-9 bara sistemine UPFC eklenmiştir. Önerilen yöntem, doğrulanma amacıyla öncelikle değerleri literatürde mevcut bulunan statik IEEE-9 bara sistemi üzerinde denenmiştir. Elde edilen sonuçlar, statik sisteme ait güç akış analizi sonuçları ile karşılaştırılmış ve önerilen yöntem doğrulanmıştır. Daha sonra önerilen sistemin dinamik bir güç sistemi üzerindeki kontrol yetisinin belirlenmesi amacıyla IEEE-9 bara sisteminin parametrelerinde ve yapısında değişiklik yapılarak benzetim gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçlar önerilen yöntemin dinamik güç sistemlerinin kontrolü amacıyla kullanılabileceğini göstermiştir. 

Anahtar Kelimeler: