Özet:

İklim değişikliği, çevreye ilişkin ani şokların yoğunluğu ve havanın değişkenliği nedeniyle tarımsal geçim kaynakları için ciddi tehdit unsuru durumuna gelmiştir. Geçim kaynaklarındaki çeşitlilik iklimin değişkenliği ile baş etmede ve gıda güvenliğini artırmada önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışma, özellikle İklim-Akıllı Tarım stratejisinin tarımsal hanehalkının refahı üzerindeki etkisine odaklanarak, bitkisel üretim, hayvancılık ve tarım dışı geçim kaynaklarının çeşitliliğini belirleyen temel faktörleri araştırmaktadır. Bu amaçla Pakistan'ın Punjab bölgesindeki farklı tarımsal ekolojik bölgelerinde (AEZ) bulunan 35 köyde 420 çiftçi ile anket yapılarak veri toplanmıştır. Bitkisel üretim, hayvancılık ve tarım dışı gelir getirici faaliyetlerden oluşan bir denklem sistemini geliştirmek için Görünürde İlişkisiz Regresyon (SUR) modeli kullanılmıştır. Tahminler, hayvancılık ve tarım dışı faaliyetlerin çiftçiler üzerinde iklim değişikliğinin etkisini hafiflettiği ve iklim değişikliğine uyum sağlayamayan çiftçilerden % 9.3 daha fazla gelir sağladığı için,  refah üzerinde ortalama olarak olumlu ve önemli bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Buna ek olarak, sermaye varlığının (insan gücü, fiziksel sermaye, doğal kaynaklar, sosyal sermaye ve ekonomik güç) pozitif ve önemli belirleyicileri, iyi donanımlı tarımsal hanehalklarının diğer tarım işletmelerinden daha fazla geçim çeşitliliği benimsemelerine olanak sağladığını doğrulamaktadır. Bulgulara dayanarak, kurumsal katkıların işletmelerde geçim çeşitliliği sağlayan en önemli itici güçlerini artırmayı ve hanehalkının stratejik mal varlığını iyileştirmeyi destekleyen politikalar şeklinde olması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler: