Özet:

Bu çalışmada çağdaş olan Halide Edip Adıvar ve George Bernard Shaw’un dünyaya bakış açılarındaki benzerlikler, bu benzerliklerin sanat anlayışlarına yansımaları ortaya konacaktır. Karşılaştırmalı edebiyatın sınırları içerisinde değerlendirilmeye uygun olan çerçeve içerisinde kadın karakterlerin benzer görünümleri üzerinde durulacaktır. Her iki yazarın kurmaca dünyalarında yarattıkları kadın kahramanların görünümleri ve üstlendikleri rollerin benzerlikleri dikkat çekicidir. Dünya edebiyatının bu iki önemli yazarının ortaya koydukları karakterler yoluyla güçlü, bağımsız ve mücadeleci kadın imgesi çizmeye, yerelden evrensele uzanan mesajlarını eserlerindeki kahramanlar yoluyla vermeye çalıştıklarını söylemek mümkündür. Adıvar ve Shaw’un yarattıkları benzer ve ortak kadın imgelerinin kökeni daha çok her iki yazarın biyografilerinde ve dünyaya bakış tarzlarında saklıdır. Farklı coğrafyalarda yaşamış olan, farklı cinsiyetlere ve kültürlere mensup söz konusu iki yazarın eserlerindeki benzer kadın karakterlerin görünümü ve rolleri bulundukları toplumun çizdiği kadın portresinden uzak, modern ve yenilikçidir. Halide Edip Adıvar’ın romanlarında, Bernard Shaw’un tiyatro oyunlarında yarattıkları kadın karakterler, kadının imgesini onun kişiliğinden başlayarak toplumsal statüsüne kadar çağın ilerisinde konumlandırır. Geleneğin kodladığı edilgen kadın imgesinden farklı görünümler sergileyen kadın kahramanlar her iki yazarın eserlerinde vücut bulmuş, toplumlarında yankı uyandırmıştır. Başka bir yandan geleneğe ve toplum kodlarına bir başkaldırı ve yönlendirici bir tavır olarak da anlamlandırılabilecek bu yapıda her iki yazarın eserlerinde modern kadının görünümleri ve rolleri dikkat çekicidir.

Anahtar Kelimeler: