Özet:

Bu çalışmanın amacı, sosyal bilgiler dersi içerinde yer alan afetler ve çevre sorunları konularının öğretiminde öğrenme amaçlı yazma pedagojisinin etkisini incelemektir. Karma araştırma yaklaşımı benimsenerek dizayn edilen bu çalışma, beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde toplam 51 öğrencinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Uygulama sürecinde hem bilişsel hem de duyuşsal öğrenmelere fırsat tanıyan farklı öğrenme amaçlı yazma etkinliklerine (Röportaj, şiir, günlük, mektup, köşe yazısı, gazete haberi yazma) yer verilmiştir. Yapılan etkinlikler süreç içerinde değerlendirilmiş, öğrencilere geri bildirimler sağlanmıştır. Araştırma verileri akademik başarı testi, öz değerlendirme formu, yarı yapılandırılmış görüşme formu, yapılandırılmış sınıf içi gözlem formu aracılığıyla toplanmıştır. Elde edilen nicel veriler betimsel ve kestirimsel istatistikler yoluyla analiz edilirken nitel veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma bulguları afetler ve çevre sorunları konusunun öğretiminde öğrenme amaçlı yazma etkinlikleriyle desteklenmiş deney grubu öğrencileri lehine anlamlı bir sonuç ortaya çıkarmıştır. Bu sonuçtan hareketle öğrenme sürecine dahil edilen öğrenme amaçlı yazma etkinlikleri öğrencilerin öğrenmelerinde bir kaldıraç görevi üstlenip onların öğrenme yükünü hafifletmiştir. Öğrenme amaçlı yazma etkinliklerinde öğrenilen konu üzerine düşünme, düşündüklerini kendine özgü sosyal bilgiler diliyle muhatabına aktarma, öğrenilen konuyu farklı bir forma çevirmede zihinsel bir çaba harcama, yapılan geri bildirimler ile kendi öğrenme düzeyinin farkına varma ve eksiklerini tamamlama ortaya çıkan bilişsel ve duyuşsal farkın kaynağını oluşturmaktadır. Bu farkı öğrenme ortamlarına taşımak gayesinde olan sosyal bilgiler eğitimcileri, öğrenme amaçlı yazma pedagojisi üzerinden etkili bir öğretim süreci inşa edebilirler.

Anahtar Kelimeler: