Abstract:

Türk edebiyatında sanat ve estetik algısının tarih içinde hangi aşamalardan geçtiğini yakından görmemizi sağlayacak önemli kaynaklardan biri de şiir mecmualardır. Bu çalışmada Tahran Üniversitesi Merkez Kütüphanesi’nde 2701 numarada kayıtlı şiir mecmuasında yer alan Türkçe şiirlerin transkripsiyonu yapılmış ve söz konusu şiirler MESTAP’a göre tablolaştırılmıştır. Süleyman Kadı Türk tarafından Hicri 1195 (M. 1780-1781) derlenen mecmua 31 varak olup içerisinden Türkçe ve Farsça şiirler yer almaktadır. Toplam 92 Türkçe şiirin bulunduğu mecmuada 42 şiirin şairi tespit edilmiştir. Mecmuada şairi tespit edilemeyen 22 matla, 16 nazm, 6 ferd, 3 mesnevi, 1 kıt‘a ve kafiyeleniş biçimi “aaaa” olan 2 şiir olmak üzere toplam 50 şiir bulunmaktadır. Mecmuadaki şiirler eğer divan, mecmua, tezkire gibi herhangi bir ilmî çalışma içinde daha önce yayınlanmış ise şiirler bu çalışmalardaki şekilleriyle karşılaştırılmış ve farklılıklar dipnotlarla gösterilmiştir. Mecmuada Ahmed, Andelîbî, Âşık Ömer, Âşık, Aşkî, Cevrî, Ferruhî, Fuzûlî, Gavsî, Gelibolulu Âlî, Hâce Senâyî, Hasbî, Hâzık, İhsân, İlâhî, İshâk, İzzet Âli Paşa, Kerîmî, Künhî, Latîfî, Mânî, Mirzâ Sâib-i Isfahânî, Murâdî, Nâbî, Râgıbî, Rahmî, Rûhî, Sâfî, II. Selîm, Sinânî, Şâdî, Şemsî, Şerhî, Ulvî ve Usûlî’ye ait şiirler bulunmaktadır. Genellikle şairlerin bir veya iki şiirine yer verildiği mecmuada şiirler mürettibin edebî ve estetik zevkine göre tasavvufî, rindâne veya hikemî gibi farklı alanlardan seçilmiştir. Mecmuada 9 muamma ve farklı nazım şekilleriyle yazılmış 8 lugaz bulunmaktadır.

Keywords: