Abstract:

Bu çalışmanın amacı; ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğilimlerinin cinsiyet, çalıştıkları okul türü, yaş ve kıdem değişkenlerine göre incelenmesidir. Araştırma genel tarama modeline uygun olarak random örnekleme yöntemiyle yürütülmüştür. Araştırmanın örneklem grubunu Sivas il merkezi ve Gaziantep ili Şahinbey ilçesinde 2018-2019 eğitim-öğretim yılı ikinci yarıyılında 29 farklı okulda (13 ilkokul-16 ortaokul) görev yapan 438 (230 kadın-208 erkek) öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında 1990 yılında Amerikan Felsefe Derneği’nin düzenlediği Delphi projesi kapsamında geliştirilen “California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği”nin Kökdemir (2003) tarafından Türkçeye uyarlanan versiyonu kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde tanımlayıcı istatistikler, bağımsız gruplar t testi, ANOVA, Tukey testi, Pearson korelasyon analizi ve basit doğrusal regresyon analizi uygulanmıştır. Yapılan analizler neticesinde elde edilen bulgulara göre; öğretmenlerin eleştirel düşünme eğilimlerine ilişkin puan ortalamalarında cinsiyet, yaş ve kıdem değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu (p<.05); okul türü değişkenine göre ise anlamlı farklılık olmadığı belirlenmiştir (p>05). Ölçeğin toplam puanı ile kendine güven alt faktörü arasında yüksek düzeyde korelasyona sahip olduğu, diğer alt faktörleri ile orta düzeyde bir korelasyona sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca öğretmenlerin eleştirel düşünme eğilimlerinin araştırma değişkenlerinin yordayıp yordamadığına bakılmış; cinsiyet değişkeninin %01, yaş değişkeninin %04, kıdem değişkeninin %2 oranında yordadığı belirlenmiştir. Okul türü değişkeninin ise öğretmenlerin eleştirel düşünme eğilimlerini yordamadığı saptanmıştır.

Keywords: