Özet:

Amaç: Bu araştırmanın amacı, obez çocuk ve adölesanlarda düzenli süt tüketimi ile insülin direnci arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Bireyler ve Yöntem: Araştırmaya 6-17 yaş aralığındaki 136 obez birey dahil edilmiştir. Süt tüketim sıklığı, besin tüketim sıklığı anketi ile değerlendirilmiş ve haftada beş defa ya da daha fazla tüketim “düzenli” olarak kabul edilmiştir. Ayrıca, potansiyel karıştırıcı etmen olabileceği düşünülen bireylerin fiziksel aktivite durumu ve günlük enerji alımı belirlenmiştir. İnsülin direncini değerlendirmek için, açlık glukoz ve insülin düzeyleri ile hesaplanan Homeostatik Model İnsülin Direnci Değerlendirmesi (HOMA-IR) skoru kullanılmıştır. Düzenli süt tüketimi ile insülin direnci arasındaki ilişki, potansiyel karıştırıcı etmenler için düzeltme yapılarak ikili lojistik regresyon analizi ile incelenmiştir. Bulgular: Yaş ortalaması 11.54±2.84 yıl olan katılımcıların %40.4’ü erkek ve %59.6’sı kızdır. Düzenli süt tüketen (≥5 kez/hafta) bireylerin açlık insülin düzeyinin ve HOMA-IR skorlarının, tüketmeyenlere göre daha düşük olduğu saptanmıştır (p<0.05). İnsülin direnci olan ve olmayan bireylerin günlük enerji ve besin ögesi alımları benzer bulunmuştur (p>0.05). Oluşturulan ikili lojistik regresyon modellerinde, süt tüketiminin insülin direncini negatif yönde ve istatistiksel açıdan önemli düzeyde etkilediği gösterilmiştir. Yaş, cinsiyet, fiziksel aktivite ve günlük enerji alımı gibi potansiyel karıştırıcı etmenler için düzeltme yapıldığında, düzenli süt tüketiminin obez çocuk ve adölesanlarda insülin direnci gelişme riskini %60.3 (%95 Güven Aralığı: 0.181-0.869) oranında azalttığı (p=0.021) belirlenmiştir. Sonuç: Bu araştırmadan elde edilen sonuçlar, obez çocuk ve adölesanlar tarafından düzenli süt tüketiminin düşük insülin direnci ile ilişkili olabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: