Abstract:

Atmosferdeki sera gazlarındaki (SG) artış ve neticesinde gerçekleşen iklim değişikliğinin 21. yy da önemli etkileri olacaktır. Tarımsal faaliyetler; üç ana sera gazı olan karbondioksit (CO2), metan (CH4) ve nitroz oksit (N2O) için bir kaynak konumundadır. Tarım toprakları ise tutulan C' un biyokütle ürünlerine ve toprak organik maddesine dönüştürülmesiyle, CO2 açısından bir havuz durumunda bulunmaktadır. Bu çalışmada, tarım topraklarından sera gazlarının salınımı ve C tutulumuyla ilgili bilimsel çalışmalar derlendi ve tarımın nasıl kendi SG yükünü azaltabileceği ile koruma tedbirleri aracılığıyla nasıl sera gazı salınımlarının azaltılabileceği üzerine bakış açısı oluşturmaya çalışıldı. Bunun yanında tarımsal uygulamaların ve sistemlerin sera gazları salınımı üzerine etkisi incelendi. Tarım alanlarının CO2 , N2O ve CH4 salınımlarının azaltılması yönüyle potansiyelleri yeterince iyi tanımlanamamıştır. Ayrıca, öne çıkarılması gereken birçok eksiklikler de bulunmaktadır. Bunlar arasında küresel iklimin gelecekte nasıl değişeceğine dair belirsizlikler, toprak kullanımı ve bitki örtüsü, kurak iklimlerde ve düşük kaliteli topraklarda yetişen tek ve çok yıllık bitkilerin verim düşüklükleri ile kimyasal gübre etkinliği sayılabilir. Bütün bunlara ek olarak, tarımın atmosfer üzerine olan net yararlarını saptayabilmek için, N2O ve CH4 gazlarının dengesi ile yaklaşık C stoğunu tahminleme metotlarının geliştirilmesi gereklidir.

Keywords: