Görüntüleme
11
Tarihi ve kentsel sit alanı olarak kabul edilen, etrafları sur ile çevrili konut ağırlıklı yerleşim bölgelerinde koruma konusunun kapsamlı şekilde ele alınması oldukça önemlidir. Bu özellikteki yerleşim bölgelerinde, ikamet eden insanların değişen ihtiyaçları ve farklılaşan yaşam koşullarının yanı sıra, artan turistik faaliyetlerle de kültürel mirasın korunması ve geleceğe aktarılması zorlaşmaktadır. Dahası, kentsel koruma zorluğuna rağmen, bu bölgelerde morfogenetik ve analitik yaklaşımların desteği de tam anlamı ile görülememektedir. Bu bağlamda çalışma, bu tip yerleşkelerde morfolojik dönüşümü etkileyen dinamiklerin adaptasyon sürecindeki rolünün morfolojik dönem incelemesi yöntemiyle tespit etmeyi hedeflemektedir. Bu amaçla, birinci derece sit alanı olarak kabul edilen Alanya Tophane Sur İçi Bölgesi örneklem alanı olarak seçilmiş, bölgeye ait ulaşılabilen en eski tarihli harita olan 1974 yılından günümüze kadar geçirdiği morfolojik dönüşüm süreci incelenmiştir. Çalışmada, morfolojik dönüşüm birbirini takip eden üç yılın haritaları üzerinden takip edilmiştir: 1974-Bölgenin mevcut en eski haritası, 1999-Koruma Nizamnamesi Planı'nın açıklandığı yıl ve 2022-Mevcut imar planı. Turizm, iklime ve coğrafyaya uyum, değişen yaşam koşullarına adaptasyon, sosyokültürel dönüşüm gibi birçok parametrenin dönüşümde etkisi olsa da ilgili tarih aralıkları aynı zamanda bölgeye dair değişimin Alanya Koruma Amaçlı İmar Planı öncesi ve sonrası durumu hakkında karşılaştırmaya da imkân tanımıştır. Analizler sonucunda bölgede, koruma kararının yürürlüğe girdiği tarihin öncesi ve sonrası zaman dilimlerinde değişimin seyrinin farklı ilerlediği tespit edilmiştir. Bu bağlamda, özellikle 1999 Yılı İmar Planı etkisiyle, tespit edilen dönüşümdeki en belirgin fiziksel etkilerin azalan yeni yapılaşma oranı, artan niteliksiz yapı ekleri, kullanım dışı kalmış yapıların güney yönünde artan bölgesel yoğunluğu ve konutlar arası artan yaya ulaşımı geçirgenliği olduğu tespit edilmiştir. Sonuçlar, aynı zamanda, koruma amaçlı imar planı etkisinin morfolojik dönem incelemesi ile monitör edilebileceğini, fakat tarihi dokunun karakterine, geçirdiği dönüşümün süresine ve mekânsal ölçeğe bağlı olarak etkisinin farklı olabileceğini göstermiştir.
In the fortified historical urban settlements, especially those - dominantly residential and listed as historical urban conservation areas, it is crucial to take conservation more seriously. Due to changing requirements and living conditions of the local population as well as an increase in tourist activity, it is becoming more challenging to maintain and transfer on the cultural heritage of these areas. Besides, urban conservation lacks, despite being a challenging task, the support of morphogenetic and analytical approaches. Thus, this study aims to ascertain how the dynamics impacting the morphological transformation of the areas located in fortified historical settings play a part in the adaptation process through the morphological period analysis. For this purpose, Tophane Neighbourhood has been selected as a case study area as being the first-degree listed conservation area in Alanya, Turkiye. On the earliest available map of the area, the morphological transformation process from 1974 to the present was analysed. The morphological transformation was traced over the maps of three consequent years: 1974 the oldest available map of the region; 1999-when the Conservation Ordinance Plan was announced; and 2022-its current zoning plan. Although tourism, the adaptation process to climate and geography, the changing lifestyles, and socio-cultural factors affect the transformation process, these years also allow us to compare it before and after the conservation-led zoning plan. The investigation revealed that the region's track of evolution varied between the day the protection decision was made and the months that followed. Given this, especially during the 1999 Development Plan, the most obvious physical effects identified on the transformation are as follows: the decreased new construction rate, the increased unqualified building mass and the regional density towards the South, and the permeability and connectivity of pedestrian access. The findings also demonstrate that morphological period analysis may be used to track the effects of conservation zoning plans; however, it has also demonstrated that these results may vary based on the character of the historical texture, the period of its transformation, and the spatial scale.
Alan : Eğitim Bilimleri; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Ziraat, Orman ve Su Ürünleri
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
