Views
19
Downloands
9
Amaç: Tüm dünyaya hızla yayılarak ekonomik ve sosyal hayatı olumsuz etkileyen Covid-19 salgınına karşı alınan önlemler büyük kısıtlamalara neden olmuş ve ekonomik faaliyetler yavaşlamıştır. Bugün salgının etkileri hala devam etmekte, aşılamada önemli bir ilerleme sağlanmakla birlikte belirsizlikler varlığını sürdürmektedir. Sağlık krizi olarak başlayan bu süreç, bir ekonomik krize dönüşmüştür. Literatürde yapılan birçok çalışma bireylerin finansal karar verme sürecinde bilgi temelli ve mantıklı davrandığını varsaysa da davranışsal finans, bireylerin duygularına, önyargılarına, aşırı özgüvenine ve bunların finansal kararlar üzerindeki etkisine odaklanmakta ve bireyi irrasyonel kabul etmektedir. Dolayısıyla dönemsel olarak yaşanan şok ve salgınların finansal kararlara yön verdiğini söylemek mümkündür. Covid-19 salgın olayının da finansal kararlar üzerinde etkili olabileceği öngörülebilir. İşte bu noktada bu çalışma, bireylerin Covid-19 salgın dönemindeki finansal kararlarının değişimini tespit etmeye çalışmıştır. Yöntem: Çalışmanın amacı doğrultusunda borsa işlem hacmi, kredi hacmi ve BES’e giren sözleşme sayısı değişken olarak belirlenmiş, bu değişkenlerin vaka sayısı ile nedensellik ilişkisi Mart 2020 – Ağustos 2021 dönemi haftalık verileri Toda-Yamamoto yöntemi ile analiz edilmiştir. Bulgular: Analiz sonuçlarına göre koronavirüs değişkenini temsil eden vaka sayısı ile sektörleri temsil eden BIST100 endeks değer ile toplam kredi hacmi ve BES giren sözleşme sayısı değişkenleri arasında nedensellik ilişkisi olduğunu göstermiştir. Ayrıca vaka sayısı ile sektörleri temsil eden değişkenler arasındaki ilişki ikili test şeklinde VAR modeli ile sınanmıştır. Buna göre toplam kredi hacmi vaka sayısının nedeni iken, vaka sayısı BES giren sözleşme sayısı ile nedensellik ilişkisi göstermiştir. BES giren sözleşme sayısı toplam kredi hacminin nedeni olarak belirlenmiş, BIST 100 endeks değeri de BES giren sözleşme sayısının nedeni olarak çift yönlü nedensellik ilişkisi göstermiştir. Ayrıca BIST100 endeks değeri ile toplam kredi hacmi arasında ise karşılıklı bir nedensellik ilişkisi vardır. Sonuç: Covid-19 birçok yönden bireyin sosyal ve ekonomik hayatında, iş yapma şekillerinde, yaşam tarzında önemli bir değişimin tetikleyicisi olmuştur. Çalışmadan elde edilen sonuçlar pandemi sürecinin yarattığı koşulların finansal kararlar üzerinde etkili olduğu yönündedir. Özgünlük: Daha önce yapılan çalışmalara benzer şekilde yapılan bu çalışmada da Covid-19 salgın dönemine odaklanılmaktadır. Ancak söz konusu çalışmalardan farklı olarak sermaye piyasaları, bankacılık ve emeklilik sektörüne ilişkin seçilmiş verileri kapsadığından bir bütün olarak salgın döneminin finansal piyasalar üzerinde nasıl bir etkiye sahip olduğunu tespit etmeye çalışmaktadır. Bu yönüyle çalışmanın literatürde yer alan çalışmalardan ayrışacağı, konuya ilişkin bilgi birikimini artırarak literatüre katkı sunacağı düşünülmektedir.
Purpose: The measures taken against Covid-19 epidemic, which spread rapidly all over the world and negatively affected economic and social life, caused great lockdowns, and economic activities slowed down. Today, the effects of epidemic continue, although significant progress has been made in vaccination, uncertainties remain. This process which started as a health crisis has turned into an economic crisis. Although many studies in literature assume that individuals act knowledge-based and rational in financial decision-making process, behavioral finance focuses on individuals' emotions, prejudices, overconfidence and their effects on financial decisions, and considers the individual irrational. Therefore, it’s possible to say that periodic shocks and epidemics shape financial decisions. It can be predicted that Covid-19 epidemic event may have an impact on financial decisions. At this point, this study tried to determine the change in financial decisions of individuals during Covid-19 epidemic period. Method: For this purpose, the exchange trading volume, loan volume and the number of contracts entering the private pension system (PPS) were determined as variables in the study, and the causality relationship between these variables and weekly data for the period March 2020 – August 2021 was analyzed by Toda-Yamamoto method. Findings: The findings showed that there’s a causal relationship between number of cases representing the coronavirus variable and BIST100 index value representing the sectors, the total loan volume and number of contracts entering PPS. Also, the relationship between number of cases and variables representing the sectors was tested in VAR model in the form of a double test. Accordingly, while total loan volume was cause of number of cases, the number of cases showed a causal relationship with number of contracts entered into PPS. The number of contracts entering PPS was determined as reason for the total loan volume, and BIST 100 index value showed a bidirectional causality relationship as the reason for number of contracts entering PPS. Also there’s a reciprocal causality relationship between BIST100 index value and total loan volume. Implications: In many ways, Covid-19 has triggered a significant change in the social and economic life of the individual, the way they do business, and their lifestyle. The results obtained from the study are that the conditions created by the pandemic process are effective on financial decisions. Originality: Similar to previous studies, this study focuses on the Covid-19 epidemic period. However, unlike the aforementioned studies, it tries to determine what kind of effect the epidemic period has on financial markets as a whole, as it covers selected data on the capital markets, banking and pension sectors. In this respect, it is thought that the study will differ from the studies in the literature and will contribute to the literature by increasing the knowledge on the subject.
Field : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Ulusal
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
