Özet:

2013 ve 2014 yıllarında, İzmir İli Bozdağ İlçesi Gündoğan mevkiinde yapılan survey çalışmasında, Compositae familyasından Galinsoga ciliata (Raf.) S.F. Blake yabancı ot türünün yoğunluğu belirlenmiştir. 2000 dekar alana sahip sözkonusu yörede yaklaşık 500 dekarlık alanında G. ciliata'nın büyük problem olduğu, yabancı otun hızlı bir şekilde yayıldığı ve yoğunluğunun arttığı, hatta Gündalan ve Çavdar yaylalarına kadar bulaştığı, diğer yabancı ot türlerini baskı altına aldığı görülmüştür. Söz konusu türün, yörede yoğun üretimleri yapılan patates, lahana, karnabahar, brokoli, marul ve fasulye tarlalarının tümünde, kültür bitkisi farkı oluşturmaksızın sorun oluşturduğu gözlenmiştir. Patates, lahana, karnabahar, brokoli, marul ve fasulye tarlalarında 1 m2 ’lik alanlarda yapılan sayımlarda: 2013 yılında, Lahanada ortalama 215,2; Fasulyede ortalama 184,8; Marulda, Iceberg çeşidinde ortalama 126; Kıvırcık çeşidinde 129,7; Brokolide ortalama 47,14; Patateste ortalama 91,5 adet söz konusu yabancı ot türünün bulunduğu; 2014 yılında ise, Karnabaharda ortalama 100; Lahanada ortalama 172,2; Fasulyede ortalama 118,4; Marulda, Iceberg çeşidinde ortalama 136,1; Kıvırcık çeşidinde 88,2; Brokolide ortalama 45,8; Patateste ortalama 89,9 adet G. ciliata tespit edilmiştir. 2014 bitkinin yoğunluğunda azalma görülürken sirken, darıcan, horozibiği, kuş otu, darıcan gibi yabancı ot türlerinin arttığı gözlenmiştir. Üreticilerden; caramba yem bitkisi ile buğdayın karışım ekilmesinin G. ciliata popülasyonunu azalmasında etkili olduğu bilgisi alınmıştır. Tek yıllık, otsu bir bitki olan G. ciliata çok sayıda tohum oluşturabilmesi ve tohumlarının rüzgarla kolaylıkla taşınabilir yapıda olması yayılmasını kolaylaştırmaktadır. Ayrıca bitkinin toprağa değen kısımlarından kökler oluşturabilmesi yoğunluğunu daha da artırmakta, kısa sürede istilacı konumuna gelebilmektedir. Diğer yabancı otlar gibi kültür bitkileri ile rekabet oluşturarak verim ve kaliteyi etkileyen G. ciliata ile mücadelede öncelikle bulaşmayı önleyici kültürel önlemlerinin alınmasına gerekmektedir. Bunun için; kullanılan tohumluk ve fidelerin yabancı ot tohumundan ari olmalı, çiftlik gübreleri iyi fermente edilerek kullanılmalı, toprak işlemede kullanılan alet ve ekipmanın temizliğine dikkat edilmeli, yabancı ot tohumları sulama suyu ile bir tarladan diğerine taşınması engellenmelidir. Elle yolma, çapalama gibi mekanik mücadele yapılmalı, yabancı otlar tohum bağlamadan önce mutlaka biçilerek veya çapalanarak tarladan uzaklaştırılmalıdır.

Anahtar Kelimeler: