Özet:

Mukatta‘a harflerinin delaletiyle ilgili Kur’ân ve Hz. Peygamber’in hadislerinde herhangi bir açıklamanın bulunmaması, bu harflerin hikmetiyle ilgili çeşitli tevillerin yapılmasının önünü açmıştır. Bu anlamda başta müfessirler olmak üzere İslam alimleri söz konusu harflere görüş, düşünce ve ilmi seviyelerine göre çeşitli anlamlar yüklemişlerdir. Buna mukabil bazı alimler, naslarda herhangi bir açıklamanın olmamasını göz önüne alarak bu harflere yönelik tevilden kaçınmışlardır. Bu çalışmada, bu harfleri anlamaya çalışarak bunları tefsir ve tevil eden, özellikle rivayet, dirayet, Mu’tezili, Eş‘ari ve İş‘ari şeklinde farklı görüş ve yönteme sahip olan Taberî, Zemahşerî, Râzî ve Bursevî’nin söz konusu harflere yönelik görüşlerine yer verdik. Böylece konunun farklı açılardan ortaya konulmasını amaçladık. Konunun daha geniş bir çerçeveden görülmesini sağlamak için mezkur müfessirlerin yanında bazı alimlerin görüşlerine de yer verdik.

Anahtar Kelimeler: