Özet:

Bu çalışmada, farklı eğirme parametreleri kullanarak üretilen, özde PES filament/ mantoda polyester kesikli lif ve özde PES filament/ mantoda viskon kesikli lif bulunan DREF-3 özlü ipliklerin mukavemet özellikleri incelenmiştir. Eğirme parametrelerinin, DREF-3 özlü ipliklerin mukavemet özellikleri üzerindeki etkisini anlamak amacıyla 65 tex iplik numarasında PES/PES ve PES/Viskon DREF-3 özlü iplikler, üç farklı öz/manto oranı, dört farklı eğirme silindir devri, dört farklı hava emiş basıncı kullanarak, 4200 tur/dk sabit açma silindir devri ve 100 m/dk. sabit çıkış hızında üretilmiştir. İpliklerin mukavemet özellikleri test edilmiş ve elde edilen veriler SPSS 11.0 istatistiksel analiz programı kullanılarak, α=0.05 önem düzeyinde regresyon analizi ile değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, öz/manto oranının iplik mukavemet ve iplik kopma uzama oranı özellikleri üzerindeki etkisi önemlidir. İpliğin özünde daha kalın filament kullanıldığında, filamentin kopma mukavemeti daha yüksek olmakta ve bunun sonucunda iplik mukavemeti artmaktadır. Beslenme sisteminden ötürü, manto lifleri iplik yapısında kıvrımlı halde, öz etrafına helezon şeklinde sarılmakta ve bu durum özlü ipliğin daha yüksek kopma uzama oranına sahip olmasına imkan vermektedir. Bu sebeple, artan filament oranı ile birlikte, manto oranı azalmakta ve özlü ipliğin kopma uzama oranı düşmektedir. Eğirme silindir devrindeki artış, manto kısmındaki liflerlere zarar vermekte, liflerin uç kısımlarında bulunan kancaların sayısı artmakta ve bunun sonucunda özlü ipliğin mukavemeti düşmektedir. Diğer taraftan, artan eğirme silindir devrinin, özlü ipliklerin kopma uzama özellikleri üzerinde önemli bir etkisi bulunmamaktadır. Hava emiş basıncının artması ile, PES/Viskon ipliklerde mantoda bulunan viskon lifleri birbirlerine daha sıkı tutunmakta, mantodaki liflerin iplik mukavemetine katkısı, özlü ipliklerin mukavemeti ve kopma uzama oranı artmaktadır. Diğer taraftan, PES/PES ipliklerde, hava emiş basıncının özlü iplik mukavemeti üzerindeki etkisi önemli değildir. Hava emiş basıncının etkisi, mantoda kullanılan materyalin fiziksel özelliklerine göre değişmektedir

Anahtar Kelimeler: