Amaç: Bu çalışmada birinci basamak sağlık hizmetlerine başvuran kronik hastalığı olan hastalarda sağlık okuryazarlığı, öz-etkililik, sağlık algısı ve algılanan hizmet kalitesi arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya kronik hastalığı olan 782 (495 kadın, ortalama yaş 55,39±18,39) katılımcı dâhil edildi. Sağlık okuryazarlığı ve sağlık algısı sırasıyla Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği (TSOY-32) ve Sağlık Algısı Ölçeği (SAÖ) kullanılarak değerlendirilmiştir. Öz-etkililik düzeyini değerlendirmek için Kronik Hastalıklarda Öz-Etkililik Ölçeği (KHÖEÖ), algılanan hizmet kalitesini değerlendirmek için SERVPERF ölçeği kullanıldı. Bulgular: TSOY-32, yaş, SERVPERF ve KHÖEÖ arasında anlamlı ilişki vardı (p<0.05). SAÖ, yaş, kronik hastalık sayısı ve SERVPERF ile anlamlı korelasyon gösterdi (p<0.05). TSOY-32, SAÖ, yaş ve kronik hastalık sayısı, düzeltilmiş R2'nin %9,7 ile %16,5’ini tanımlayarak KHÖEÖ'nin tüm alt ölçeklerinde önemli miktarda varyansı açıklamıştır (p<0.05). Sağlık okuryazarlığı, sağlık algısı, yaş ve kronik hastalık sayısı, düzeltilmiş R2'nin %4,4 ile %8,1'ini tanımlayarak SERVPERF'in tüm alt ölçeklerinde önemli miktarda varyansı açıkladı (p<0.05). Sonuç: Bu çalışmada, kronik hastalığı olan hastalarda sağlık okuryazarlığı, yaş ve kronik hastalık sayısının öz-etkililiğin prediktörleri sağlık okuryazarlığı, sağlık algısı, yaş ve kronik hastalık sayısının algılanan hizmet kalitesinin prediktörleri olduğu bulundu. Yaş ve kronik hastalık sayısı, öz-etkililik düzeyi ve algılanan hizmet kalitesi için değiştirilemez faktörlerken, sağlık okuryazarlığı geliştirilebilir bir faktördür.
Objective: The present study aimed to investigate the relationship between health literacy, self-efficacy, health perception, and perceived service quality in patients with chronic diseases who applied to primary healthcare services. Materials and Methods: Seven hundred and eighty-two (495 female, mean age; 55.39±18.39 years) participants with chronic diseases were included. Health literacy and health perception were evaluated using Turkish Health Literacy Scale-32 (THLS-32), and Health Perception Scale (HPS), respectively. Self-Efficacy Scale on Chronic Diseases (SESCD) was used to assess self-efficiency level and SERVPERF scale was assess the perceived service quality. Results: There were significant relationships between THLS-32, age, SERVPERF, and SESCD (p<0.05). HPS was significantly correlated with age, the number of chronic diseases, and SERVPERF (p<0.05). THLS-32, HPS, age, and the number of chronic diseases explained a significant amount of variance in all subscales of SESCD (p<0.05), describing 9.7% to 16.5% of the adjusted R2. Health literacy, health perception, age, and the number of chronic diseases explained a significant amount of variance in all subscales of SERVPERF (p<0.05), describing 4.4% to 8.1% of the adjusted R2. Conclusion: This study found that health literacy, age, and the number of chronic diseases were predictors of self-efficacy; in addition, health literacy, health perception, age, and the number of chronic diseases were predictors of perceived service quality in patients with chronic diseases. Age and number of chronic diseases are non-modifiable factors for the level of self-efficacy and perceived service quality whereas health literacy can be improved.
Alan : Sağlık Bilimleri
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
