Views
6
Yirminci yüzyılın başlarına kadar, Orta Asya’da ortak yazı dili olarak kullanılan ve Doğu Türkçesi olarak adlandırdığımız Türkçeyle eserler verilmekteydi. Yirminci yüzyılın başlarından itibaren yeni nesiller günlük konuşma dilleriyle okuyup yazma ihtiyacını hissetmiş ve sanatçılar da bunu görmüştür. Moldo Kılıç da Kırgız Türkçesiyle yazıp çocukların ve halkın dilini kullanarak kendi dilinde bir eser vermeyi düşünmüş ve Kıssa-ı Zelzele adlı bu eseri yazmıştır. Moldo Kılıç’ın 1911’de yazdığı ve Kazan’da Arap Harfli olarak bastırdığı bu eserle Kırgız Yazılı edebiyatı resmi olarak başlamıştır. Kendisi Doğu Türkçesi geleneğiyle yetiştiği için yazdığı eserde de döneminin genel yazı geleneğini (Çağatay Türkçesi) sürdürdüğü açıkça görülmektedir. Bir geçiş dönemi eseri olarak değerlendirebileceğimiz bu eserde hem gelenekten gelen özellikleri hem de Kırgız Türkçesinin özelliklerini bir arada görebilmekteyiz. (Bir kelimenin aynı anda hem c’li hem de y’li kullanılması, yuvarlak ünlülü olması gerekirken hâlâ düz ünlülü olması vb.) Bu çalışmada Kıssa-ı Zelzele (Zilzala)’nin kelime sıklığı tespit edilmiş ve geçiş dönemi özellikleri ses bilgisi ve şekil bilgisi bakımından günümüz Kırgız Türkçesiyle karşılaştırılmıştır. Çalışmanın sonunda 1911’de basılan ilk eserle günümüz Kırgız Türkçesinin ne kadar değiştiğini göstermek amacıyla “Kazan Baskısı, Günümüz Kırgız Türkçesi ve Türkiye Türkçesi" olmak üzere üç sütun halinde okuyucuların istifadesine sunulmuştur.
Until the beginning of the twentieth century, the writings are written by East Turkish (Chagatai Turkish) which was used as comment writing language in the Central Asia. After the beginnings of twentieth century, new generations has the need of reading and writing with spoken language and this need was realized by artists. Moldo Kılıç planned to write by using the children’s and public’s language in Kyrgyz Turkish and write the Kıssa-ı Zelzele. The writing which was written by Moldo Kılıç in 1911 and published in Kazan with Arabic letters is the start point of Kyrgyz Written Literature. Because of educating with East Turkish, his writings represent the general writing tradition of the period (Chagatai Turkish). Being as a passing period writings, it contains traditional features and features of Kyrgyz Turkish. (E.g. a word which is used as both c and y, and it must be rounded vowel but it is unrounded vowel.). In this study, the word frequency of Kıssa-ı Zelzele (Zilzala) is founded and its passing period features are compared to contemporary Kyrgyz Turkish in terms of phonetics and morphology. At the end of the study, the three title “Kazan Edition, Contemporary Kyrgyz Turkish and Turkey Turkish” contains the change between the first writing in 1911 and contemporary Kyrgyz Turkish.
Field : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Spor Bilimleri
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
