Özet:

Amaç: Hemodiyaliz tedavisi sürdüren hastaların nutrisyonel durumunun bozulmasının göstergeleri olarak serum albümin düzeyi, günlük protein alımı, kas kitle ölçüm değerlendirmeleri gibi objektif parametrelerin yanısıra ‘Subjektif Global Değerlendirme”(SGD) olarak adlandırılan skorlama ile de değerlendirilmektedir. Bu araştırmada Uluslararası Böbrek Nutrisyon ve Metabolizma Derneği (ISRNM) tarafından malnütrisyon için tanısal bir kriter olarak önerilen hipoalbüminemi ile SGD’ nın hastaya ait biyodemografik özelliklerinin karşılaştırılarak aralarında fark olup olmadığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Kesitsel tipte yapılan bu çalışma Kars ve Ardahan da kamuya ait 4 hemodiyaliz merkezinde tedavi sürdüren 191 hastanın verilerinin analizi ile yapılmıştır. Hastalar SGD skoru ve albümin düzeyine göre iki ayrı grup olarak analiz edildi. Bağımlı değişkeni SGD olan grup nutrisyonel durumuna göre iyi olan ve iyi olmayan (SGD skor: 1–14 ve 15–49) olarak ikiye bölünürken, bağımlı değişkeni albümin olan grup (albümin düzeyi: 3,8 g/dl’den düşük ve 3,8 g/dl ve üzeri olarak) ikiye bölündü. Hastanın yaşı, diyaliz süresi, vasküler erişim yolu, vücut kitle indexi, diyaliz yeterliliği, C-reaktif protein düzeyi, hemoglobin düzeyi, diabetes mellitus varlığı gibi özellikleri ise bağımsız değişkenler olarak belirlenerek gruplar karşılaştırıldı. Bulgular: Bu araştırmadaki 191 hastanın sonuçları analiz edildiğinde; nutrisyonel durumu iyi olmayanların oranı %30,9, albümin düzeyi <3,8 g/dl olanlar %51,3, kadınların oranı %40,8, yaşı 65 ve üzeri olanlar %51,3, beş yıldan fazla zamandır hemodiyaliz tedavisi sürdürenlerin oranı %40,8, Vücut kitle indeksi cut-off 23’den aşağı olanların oranı %43,5, hedef Kt/V düzeyinin altında olanların oranı %22,5 idi. SGD skoruna göre değerlendirilen hastaların hiç birinde bağımsız değişkenler ile istatiksel olarak anlamlı fark yok iken, objektif bir kriter olan serum albümin düzeyi ile hastanın cinsiyeti, Kt/V’si, anemisi ve serum C-reaktif proteini ve vasküler erişim yolu ile istatiksel olarak anlamlı fark vardı. Sonuç: Hemodiyaliz hastalarının nutrisyonel durumunu değerlendirmede objektif klinik parametreler SGD’dan daha etkili bir belirteçtir.

Anahtar Kelimeler: