Abstract:

Arap yarımadasında İslamiyet'in doğuşu ve gelişmesi sırasında ve daha sonraki fetihlerin yer aldığı ilk yarım yüzyılda Araplar ele geçirdikleri ülkelerde kullanılan para ve ölçü birimlerini değiştirmediler. İslam öncesi dönemde kullanılan paralar Hz. Peygamber ve ilk dört halife zamanında da aynen kullanılmaya devam etti. Kullanılan bu paralar arasında Rumî adı verilen Bizans altınları, Kisrevî adı verilen Sasanî dirhemleri ve Yemen'den gelen Himyeriye'ler bulunmaktadır. Hz. Ömer (r.a.) hilafeti döneminde, Sasanî hükümdarlarının resmini taşıyan Kisrevî dirhemlerine kısa bazı İslamî ibareler (Bismillahi ve Bismillahi Rabbi gibi) ilave edilerek sikkeler kesilmiştir. Zaman ilerledikçe de bu paraların üzerlerine eyaletlerdeki valilerin isimleri, tarih ve darb yerleri gibi ilavelerde bulunulmuştur. İlk İslamî paralar sayılan bu tarz paralar 'Arap-Sasanî' adını almaktadır. Para konusunda en önemli reform Emevi halifelerinden Abdülmelik b. Mervan zamanında olmuştur. İslam Devletinin kendine özgü paraya sahip olup bunların fethedilen topraklarda kullanılması da bu dönemde gerçekleşmiştir. Bu makalede Emeviler döneminde para ve onun tarihçesi anlatılacaktır. Ancak bu konuya geçmeden önce paranın tanımı ve o dönemde İslam dünyasında kullanılan paralar hakkında bilgiler verilmesi konunun daha iyi bir şekilde anlaşılmasında faydalı olacağını düşünüyorum.

Keywords: