ASOS INDEKS
Görüntüleme
13
İndirme
2
Birleşik fiiller, herhangi bir hareketi karşılamak veya betimlemek üzere iki veya daha fazla sözcüğün bir araya gelerek kendi anlamlarından farklı bir anlam yaratacak şekilde kalıplaşması ile oluşan sözcük topluluklarıdır. Sıfat-fiil ekli fiil + yardımcı fiil biçiminde oluşan karmaşık fiiller ise birleşik fiillerin alt başlığında yer alan ve fiilin zaman ve tarzla ilgili özelliklerini gösteren fiil kategorisidir. Karmaşık fiiller öncelik fiilleri, alışkanlık fiilleri, niyet fiilleri ve süreklilik fiillerini kapsar. Birleşik fiildeki sıfat-fiil, ol- yardımcı fiilinin bildirdiği işten daha önce gerçekleştiği için karmaşık fiil, öncelik fiili olarak adlandırılır. Öncelik fiilleri, -mIş bulun- şeklinde oluşur ve çeşitli anlamlar ifade eder. Alanyazında -mIş bulun- yapısını içeren cümlelerin çoğunlukla pişmanlık, resmiyet, nezaket gibi anlamları içerdiğine dönük çalışmalar mevcuttur. Ancak -mIş bulun- yapısını içeren cümlelerin bu anlamlar dışında başka hangi anlamları verdiğine ve bu cümlelerin kiplik görünümlerinin nasıl olduğuna dönük çalışmalar nicelik olarak fazla değildir. Bu çalışma ile bahsedilen fiillerdeki nicelik eksikliğini gidermek, -mIş bulun- yapısının bilgi kipliği ve onun alt anlam alanlarını işaretleyip işaretlemediğini tespit etmek ve -mIş bulun- yapısı dışında cümlede yer alan diğer kiplik işaretleyicilerinin kiplik anlamı belirlemedeki rolünü açıklamak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Cevat Şakir Kabağaçlı’nın (Halikarnas Balıkçısı) romanları çalışma nesnesi olarak seçilmiştir. Amaçlı örneklemin kullanıldığı çalışmada -mIş bulun- yapısını içeren ve bilgi kipliğinde işaretlenen on bir cümle analiz edilmiştir. Bu analiz sonucunda altı cümlenin ihtimal kipliğinde, iki cümlenin çıkarım kipliğinde ve üç cümlenin varsayım kipliğinde işaretlendiği belirlenmiştir. -mIş bulun- yapısının iki cümlede doğrudan kiplik anlamı belirleyen kiplik işaretleyicisi olduğu, diğer cümlelerde ise kiplik zarf, kiplik söz ve bağlam gibi diğer kiplik işaretleyicileri ile iş birliği içinde kiplik anlamları işaretlediği görülmüştür. Bu çalışmanın dilbilimsel kiplik incelemelerine katkıda bulunacağı varsayılmıştır.
Compound verbs are phrases combined by two or more words to create a different meaning from their own to meet or describe any action. Complex verbs are a subcategory of compound verbs and show the tense and style properties of the verb. Complex verbs cover priority verbs, habit verbs, intention verbs, and continuum verbs. Since the participle in the compound verb takes place before the declaration of the auxiliary verb “ol- “, the complex verb is called the priority verb. Priority verbs are formed with -mIş bulun- affixation and bear various meanings. In the relevant literature, studies have shown that the sentences containing the structure of -mIş bulun- mostly carry diverse meanings such as regret, formality, and courtesy. However, the studies on the further meanings of -mIş bulun- and how the modality view of these sentences is demonstrated are not much in quantity. The primary purpose of this research is to contribute to the field with further research on the aforementioned verbs and to determine whether the -mIş bulun- structure marks the epistemic modality and to find out its sub-meanings, also to explain the role of other modality markers in the sentence excepts for the -mIş bulun- structure in determining the modality meaning. For this purpose, the novels of Cevat Şakir Kabağaçlı (Halikarnas Balıkçısı) were chosen as the object of study; thus, purposive sampling was used in this study, and eleven sentences containing the -mIş bulun- structure and marked in the epistemic modality were analyzed. The analysis revealed that six sentences were marked in the speculative modality, two sentences were used in the deductive modality and three sentences connoted the assumptive modality. It has been concluded that the -mIş bulun- structure is the modality marker that directly determines the modal meaning in two sentences while other modality markers such as modal adverbs, modal words, and the context mark modal meanings in other sentences. In light of these findings, this study will add to further linguistic modality studies.
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
