Dil-kültür ve insan etkileşimi üzerine kurulan kültürdilbilimin araştırma alanlarından biri de deyimlerdir. Deyimler aracılığıyla bir halkın mantalitesini, dil dünya görüşünü, kültürel özelliklerini ortaya çıkarmak mümkündür. Kültürdilbilimin anahtar kavramlarından biri olan konsept ise dilsel, kültürel ve zihinsel bir oluşumdur. Bu çalışmanın amacı kültürdilbilimin Türkiye’deki tarihsel gelişimini ana hatlarıyla açıklamak ve Türk kültürünün sembollerinden biri olan “ekmek” konseptini incelemektir. Çalışmanın materyalini Türkçede “ekmek” sözcüğünü içeren deyimler oluşturmaktadır. Deyimlerin kaynağını üç Türkçe deyim sözlüğü oluşturmaktadır. “Ekmek” sözcüğünün bulunduğu otuz dokuz deyime rastlanmıştır. Çalışmada “ekmek” konsepti kültürdilbilimsel yöntemle ele alınmıştır. Çalışmamızda “ekmek” sözcüğünün geçtiği Türkçe deyimler incelenerek Türk kültüründe ekmeğin taşıdığı kültürel değerler ortaya çıkarılmıştır. Araştırma sonucunda Türk kültüründe “ekmek” konseptinin kazanç ve geçim kaynağı, görev, iş yeri, kutsallığı, insana özgü karakter özellikleri taşıması ve elde edilmek istenen şeyin uzaklığı gibi unsurları tespit edilmiştir. Dolayısıyla Türk dili ve kültüründe “ekmek” konsepti maddi ve manevi her türlü değeri sembolize etmekte ve Türkçe dil taşıyıcısının mantalitesini, Türk toplumunun ulusal-kültürel özelliklerini, ulusal bilincini ve budunkültürel özelliklerini yansıtmaktadır. Böyle bir çalışmanın varlığı Türkçedeki “ekmek”le ilgili deyimlerin Rus bilim dünyasına tanıtılmasında ve Rusçadaki “ekmek”le ilgili deyimlerin karşılaştırılmasında kaynak olarak kullanılabilir. Böylece Türk ve Rus dil dünya görüşünde, deyim dünya görüşünde ve kültüründeki benzerlikler ile farklılıklar da ortaya çıkarılabilir.
Одним из предметов исследований в рамках лингвокультурологии, поднимающей вопросы взаимодействия языка и человека, являются фразеологизмы. Посредством фразеологизмов можно выявить менталитет, языковую картину мира, культурные особенности народа. Концепт, один из ключевых понятий лингвокультурологии, является лингвистическим, культурным, и ментальным образованием. Цель этой работы – описать историческое развитие лингвокультурологии в Турции и изучить в современном турецком языке концепт «хлеб», являющийся одним из символов турецкой культуры. Материалом исследования послужили фразеологизмы, содержащие турецкое слово «хлеб» (ekmek). Источником для анализа фразеологизмов послужили три турецких фразеологических словаря. Всего проанализировано 39 фразеологизмов с компонентом «хлеб». В исследовании концепта «хлеб» был применен лингвокультурологический способ анализа. Были изучены турецкие фразеологизмы с компонентом «хлеб» и выявлены отличительные черты концепта в турецкой лингвокультуре. В результате исследований были определены такие составляющие элементы концепта хлеба в турецкой культуре, как заработок, средства к существованию, должность, место работы, сакральность, характерные черты человека и удаленность от того, чего необходимо достичь. Таким образом, в турецкой лингвокультуре концепт хлеба символизирует разные материальные и духовные ценности и отражает менталитет носителя турецкого языка, национально-культурные особенности турецкого общества, национальное сознание. Результаты исследования могут быть использованы в контрастивных исследованиях турецко-русской языковой пары. Исходя из результатов анализа, можно выявить различия в мировоззрении тюркского и русского языков, сходство во фразеологическом картине мира и культуре. Подобные исследования будут способствовать выявлению различий и схожих черт в языковых картинах мира в турецко-русской языковой паре.
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Güzel Sanatlar; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|