Abstract:

Osmanlı Devleti’nde ulaşım ve haberleşme esnasında orduların, kervanların, ulakların ve devletgörevlilerinin belirli bir mesafe kat ettikten sonra geceyi geçirmek, at değiştirmek veyadinlenmek için konakladıkları yerlere menzil adı verilmiştir. Bu çalışmada, Konya ve çevresindekurulmuş olan Osmanlı menzilleri işlevleri bakımından, ‘menzilhâneler’, ‘askerîmenziller’ ve ‘hac menzilleri’ başlıkları altında incelenmiştir. Öncelikle menzillerin konumları,birbirilerine olan uzaklıkları ve genel özellikleri ortaya konulmuştur. Daha sonramenzilhânelerin gelir kaynakları, görevli kadrosu ve işlevleri hakkında, bölgesel verilerdenyola çıkılarak bazı güncel bilgiler sunulmuştur. Yine Konya menzilhânelerinden, muhtelifzaman dilimlerinde, ulaklara verilen beygir ve sürücü sayıları belirtilerek bu birimlerdenasgarî düzeyde ne kadar faydalanıldığı gösterilmiştir. Menzilnâmelerdeki veriler kullanılmaksuretiyle de, askerî menziller ile hac menzillerinin yerlerinin tespiti ve tesisi açısındanhangi ölçütlerin önem taşıdığı vurgulanmaya çalışılmıştır.

Keywords: