Abstract:

Osmanlı’nın son döneminde başlayan batılılaşma hareketleri ile birlikte milli değerler ciddi bir şekilde erozyona uğramış ve ne yazık ki cumhuriyet döneminde de ortaya ciddi bir Türk sanatı ve estetiği inşa edilememiştir. Avrupa’ya eğitime giden sanatçılarımız oradan gördükleri sanat anlayışlarını taklitten öteye gidememiş ve hükümetlerin bütün teşviklerine rağmen Türk sanatı batılılaşma cenderesinden kurtulamamıştır. Ülkemizde 1930’lu yıllara kadar estetik kitapları “Bediiyyat” adıyla basılmıştır. Ancak Avrupa dillerinden tercüme edilen yayınların da etkisi ile günümüz estetik kitaplarında milli denilebilecek hiçbir konu ya da kaynak yer almaz. Örneğin Selimiye ve Süleymaniye gibi dev eserler veren Mimar Sinan’ın bir estetik anlayışı var mıdır? sorusuna cevap verecek yerel kaynaklarımız varsa da henüz günümüz Türkçesine çevrilip literatüre kazandırılmamıştır. Bu çalışmanın konusu; pek çok bilim alanında olduğu gibi estetik alanında da kendi öz kaynaklarımızın ve dedelerimizden kalan manevi hazinelerimizin günümüz gençliğine aktarılması ve öz kaynaklarımızda yer alan estetik konularının milli ve manevi bir değer olarak incelenmesidir. Bu çalışmanın amacı estetik bilimi ile ilgili mevcut literatürümüze kazandırılabilecek eski bedi ilmi ve bediiyat kitaplarının araştırılması ve günümüz modern estetik bilimine katkı sağlayacak avangard yaklaşımlarının incelenmesidir. Yöntem olarak estetiğin ana problemleri olan güzelliğin tanımı, maddi ve manevi güzellik, estetiğin göreceliliği, sanat ve estetikte milli ve evrensellik kavramı, milli ve manevi değerlerimiz ile birlikte ele alınacak ve incelenecektir. Sonuç olarak eski kaynaklarımızda yer alan güzellik, estetik ve sanat ile ilgili bilgilerin, günümüz modern estetik biliminde avangard yani öncü denilebilecek yaklaşımlar olduğu görülmektedir. Çok zengin bir bilgi hazinesi olan öz kaynaklarımızın günümüze kazandırılmasının önemi ortadadır.

Keywords: