Özet:

Bir toplu iş sözleşmesinden kural olarak taraf işçi sendikasına üye işçiler yararlanır. Ancak sadece taraf işçi sendikası üyelerinin yararlanmasının kabulünün sendikal özgürlüklere zarar verici nitelikte olması sebebiyle dayanışma aidatı ödeyerek yararlanma da kabul edilmiştir. Taraf işçi sendikasına üye olmak istemeyen ancak işyerlerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmesinden yararlanmak isteyen işçiler, dilediği sendikaya üye olma ve sendikaya üye olmama özgürlüklerinin güvencesi niteliğindeki dayanışma aidatını ödeyerek toplu iş sözleşmesinden yararlanabilirler. Bu şekilde yararlanmanın başlangıcı konusunda 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 39. maddesinin 4. fıkrasında sadece “…Dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş sözleşmesinden yararlanma, talep tarihinden geçerlidir. İmza tarihinden önceki talepler imza tarihi itibarıyla hüküm doğurur.” düzenlemesi yer almaktaydı. Söz konusu hükümdeki “İmza tarihinden önceki talepler imza tarihi itibarıyla hüküm doğurur.” cümlesi Anayasa’nın 13., 51. ve 53. maddelerine aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilmiştir. Çalışmamızda öncelikle dayanışma aidatı ödeyerek toplu iş sözleşmesinden yararlanma ve bunun başlangıcına yer verildikten sonra Anayasa Mahkemesi’nin 30.12.2020 tarihli ve Esas 2020/57, Karar 2020/83 sayılı iptal kararı ile bu karara ilişkin değerlendirmelere yer verilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler: