Özet:

Bu çalışmanın amacı; ortaokul öğrencilerinin kavramsal öğrenmede zihinsel durumlarını ölçmeyi hedefleyen geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmektir. Çalışma yedinci sınıfta öğrenim gören 168 ve sekizinci sınıfta öğrenim gören 153 öğrenci olmak üzere toplam 321 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Gerekli alan yazın taraması yapılarak ve uzman görüşlerinden yararlanılarak 62 maddeden oluşan taslak ölçek oluşturulmuştur. Ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek amacıyla açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Analizler sonrasında, bazı maddeler ölçekten çıkartılmış; kalan 35 maddenin toplamda 4 alt kategoriden oluştuğu tespit edilmiştir. Ölçeğin duygu ve niyet kategorilerinin iki faktörden oluştuğu ve diğer iç ve dış zihinsel durumlar kategorilerinin ise tek faktörlü yapı gösterdiği belirlenmiştir. Ölçek maddelerinin ayırt ediciliğinin belirlenmesi amacıyla alt-üst %27’lik grupların madde puanları arasındaki farkın anlamlılığı test edilmiştir. Yapılan t testi sonuçları tüm maddeler ve faktörler için farkların anlamlı olduğunu göstermektedir. Güvenirlik analizi sonucunda, ölçeğin alt kategorilerinin Cronbach alfa iç tutarlılık katsayılarının .67 ile .79 değerleri arasında değiştiği ve ölçeğin tamamının Cronbach alfa katsayısının .90 olduğu bulunmuştur.  Analiz sonuçları geliştirilen Kavramsal Öğrenmede Zihinsel Durum Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: