Özet:

Türkiye ve Azerbaycan arasındaki uluslararası ticaret her iki ülke için de bu nedenle önemlidir. Azerbaycan’ın ihracat yaptığı başlıca ülkeler sıralandığında Türkiye %19 pay ile 2. sırada yer almaktadır. Azerbaycan’ın ithalat verilerine incelendiğinde toplam ithalatın 10,7 milyar dolar olduğu ve dünya genelinde 92. sırada bulunduğu anlaşılmaktadır. Türkiye %15 pay ile yine Azerbaycan’ın 2. en büyük ihracat ortağı konumundadır. İthalat ve ihracat verilerinin Türkiye açısından değerlendirilmesi sonucunda, Türkiye’nin toplam ihracat hacminin 169 milyar dolar olduğu, toplam ithalat hacminin ise 219,5 milyar dolar olduğu görülmüştür. Bu hacim değerlerinden ihracatın 1,3 milyar doları Azerbaycan’a, ithalatın 328 milyon doları ise Azerbaycan’dan yapılmıştır. 2020 yılı için Azerbaycan tarafından gerçekleşen ihracat ve ithalat verilerinden sırasıyla 1,7 milyar dolar ve 8,2 milyar dolar boyutlarındaki hacmi karayolu ile gerçekleştirilmiştir. Bu değerler Türkiye için ise sırasıyla 53 milyar dolar ve 41 milyar dolar hacmindedir. Karayolu taşımacılığının maliyetleri uluslararası ticarette önemli bir konudur. Gerçekleştirilen bu çalışma ile açılması planlanan Zengezur koridorunun Azerbaycan ile Türkiye arasındaki uluslararası ticarete muhtemel etkileri araştırılmıştır. Yapılan incelemeye göre mevcut durumda karayolu taşımacılığında Gürbulak sınır kapısından çıkılarak İran üzerinden Bilasuvar sınır kapısına ulaşılmaktadır. Bilasuvar sınır kapısından Azerbaycan’a giriş yapılarak Bakü’ye ulaşım söz konusudur. Bu ulaşım hattı değerlendirildiğinde ise ortalama 819 km mesafe olduğu görülmüştür. Zengezur koridorunun tamamlanması ile yeni güzergâh Dilucu sınır kapısından Nahcivan’a geçilmesi ve oradan devam edilmesi şeklinde devam edilecektir. Oluşturulması planlanan yeni güzergâh ile ortalama seyahat mesafesi 618 km olacaktır. Burada yaklaşık %25 mesafe kazancı olacaktır ve bu durum neticesinde karayolu taşımacılığının maliyetleri düşürülebilecektir.

Anahtar Kelimeler: