Özet:

Amaç: Bu çalışmanın amacı; Romatoid artrit (RA)’li hastalarda anti-tiroid antikor sıklığının saptanması, tiroid fonksiyonlarının değerlendirilmesi ve hastalık aktivitesi ile ilişkisinin araştırılması. Gereç ve yöntem: Romatoloji Polikliniği’ne ilk kez başvuran ve 1987 ACR sınıflandırma kriterlerine göre RA tanısı konulan 37 hasta (K/E:32/5) ile 23 sağlıklı kontrol (K/E:19/4) çalışmaya alındı. Hastaların ve kontrollerin hiçbirinde tiroid hastalığı, tiroid operasyonu hikayesi yoktu ve tiroid fonksiyonlarını etkileyecek bir ilaç kullanmıyorlardı. Tüm hastalara tiroid muayenesi yapıldı ve DAS28 skoru hesaplandı; TSH, sT3, sT4, tT3, tT4, antitiroglobulin antikoru (ATA) ve antimikrozomal antikor (AMA), ANA, ESH, CRP bakıldı. Bulgular: RA’lı hastalarda ortalama yaş 51,4±11,8 (21-75 arası), ortalama hastalık süresi 11,0±9,7 yıl (1-45) iken sağlıklı kontollerde ortalama yaş 40,9±13,8 (20-73 arası) bulundu. Hastaların 24’ünde (%67) RF pozitif idi. TSH düzeyleri RA grubunda kontrollere göre anlamlı olarak daha düşüktü fakat normal sınırlar içindeydi (sırasıyla 1,1±0,9 mIU/ml ve 1,6±1,0 mIU/ml, p < 0.05). RA’lı hastaların 5’inde (%13) TSH düzeyleri normalin altında idi. RA’lı hastalarda serbest T3 (sT3), serbest T4 (sT4), total T3 (tT3) ve total T4 (tT4) düzeyleri sırasıyla 3,3±0,7 pg/ml, 2,6±4,0 ng/dl, 97.8±40.7 ng/dl ve 8,9±1,8 mg/dl olarak bulundu; kontrol grubuyla karşılaştırıldığında aradaki fark istatistiki olarak anlamlı değildi. RA grubunda ESH ortalama 39,2±31,5 mm/s (3-120 arası) olup ESH düzeyleri ile TSH, sT3, sT4, tT3, tT4 değerleri arasında korelasyon saptanmadı. Hastalık aktivitesini değerlendirmek için DAS28 skoru hesaplandı. DAS28 skoru ortalama 4,5±1,4 (1,5-7,1 arası, medyan 4,7) bulundu. DAS28 skoru ile sadece tT3 değerleri arasında korelasyon saptandı (p < 0,05). ATA, RA ve kontrol grubunda sırasıyla 5 (%16,6) ve 3 (%13) olguda pozitif olup aradaki fark anlamlı değildi. RA grubunda 6 (%20) ve kontrol grubunda 2 (%8,6) olguda AMA pozitif bulundu; aradaki fark anlamlı değildi. Hasta ve kontrollerin hiçbirinde ANA pozitifliği saptanmadı. Sonuç: RA’da tiroid fonksiyon testlerinde değişiklikler ve otoantikor pozitiflikleri görülebilmektedir ve bu durum hastalık aktivitesi ile ilişkili olabilmektedir. RA’da tiroid disfonksiyonu genellikle nontiroidal hastalık sendromu ve subklinik hipertiroidi şeklinde görülmektedir. Bu nedenle, RA’lı hastalarda tiroid disfonksiyonu açısından dikkatli olunması ve belli aralıklarla hormon düzeylerinin kontrol edilmesi uygun olacaktır.

Anahtar Kelimeler: