Özet:

19. yüzyılın, bir “değişimler yüzyılı” olduğu kabul edilmektedir. Her alanda tabuların ve engellerin birer birer ortadan kalktığını, insan ilişkilerinde, değerler alanında, sanatta, iletişimde, politikada, vb. de, düne ait olanların hızla eskidiğini, yeni dengelerin kurulduğunu kolayca gözlemlemek mümkündür. Türk toplumunun yapısı, değişme biçimi ve yönelimleri, değişmenin en etkili dinamiğinin “İç göç” ve bağlı olarak “Kentleşme olgusu” oldu- ğunu göstermektedir. Türkiye’nin ve hatta Avrupa’nın toplumsal kültürel yapısını derinden etkileyen deği- şim olgusu, özellikle Türkiye’de bütün şiddeti ile yaşanıp, bilim adamları ve politikacılar bu olgu üzerinde düşünmeye, açıklamalar getirmeye, çözümler bulmaya uğraşırlarken; sanatçılar da eserlerinde soruna duyarsız kalmamışlar, yaşamımızdaki etkilerini yansıtmaya çalışmışlardır. Toplumsal değişmeye ilişkin temaların özellikle yazın alanında en geniş biçimde yansıma bulduğu söylenebilir. Çalışmamızda 19. yüzyılın Türk Edebiyatı- nın ünlü ismi Yakup Kadri Karaosmanoğlu ile Avusturya-Alman Edebiyatı yazarlarından Hermann Broch’un romanlarında anılan yüzyılda Türk ve Alman toplumlarında yaşanan değişim olgusu, felsefik, tarihsel ve sosyolojik açılardan kısaca incelenecektir.

Anahtar Kelimeler: