Özet:

Beton ve betonarme elemanların üretiminde uçucu kül (UK), silis dumanı (SD), yüksek fırın cürufu (YFC) ve metakaolin (MK) gibi puzzolanik endüstriyel atıkların kullanımının başarılı bir geçmişi vardır. Yüksek reaktivite metakaolin (MK), saflaştırılmış kaolinitik kilin ısıl işlem ile üretilen bir puzolandır. Bu çalışmada alkali silis içeren agregalarla yapılan beton ve harçlarda, mineral katkı olan metakaolin etkisi; puzolanik aktivite deneyi, beton basınç dayanımı, beton ve harçlarda dayanımı etkileyen alkali silika reaksiyonu deneyleri ile araştırılmıştır. Puzolanik aktivite deneyi sonucunda 28 günlük değer olarak % 95 (0.95) oranında basınç dayanımı sağlamıştır. Hızlandırılmış harç çubuğu deneyi sonuçlarında metakaolinin belirli oranlarda kullanımıyla beton dayanımını etkileyen alkali silika reaksiyonu (ASR) oluşumu zararsız hale getirilmiştir. Metakaolin katkılı olarak hazırlanan %10,15 ve 20 oranında katkılı numunelerde alkali silika reaksiyonu oluşumu standart değer olan 0,1 sınırının altına indiği görülmüştür. Deney süresi sonunda kontrol numunesi alkali silika reaksiyonu genleşmelerini %0.1 değerinin altına düşüren minimum katkı miktarı kullanılabilecek “emniyetli miktar” olmaktadır. Basınç dayanımı sonuçlarına göre, metakaolin (MK) kullanımı betonun mekanik özelliklerini olumlu etkilediği, dayanıklılığı arttırdığı, betonda sünme ve geçirimlilik özelliklerini iyileştirdiği tespit edilmiştir. ASR oluşumu ve basınç dayanımı açısından ideal katkı miktarının %10 olması yeterlidir. Puzzolanik katkıların atık olmaktan çıkması, ekonomiye fayda sağlaması açısından kullanımının yaygınlaşması uygun olacaktır. Doğru karışımlarla hazırlanan betonlarda dayanıklılık yönünden çok yönlü kazanımlar elde edilecek, buda betonarme yapıların servis ömrünü uzatacaktır.

Anahtar Kelimeler: