Abstract:

Çevre ve mekan grafiği (environmental graphic design), mimarlık ile grafik tasarımın ortak zeminde buluştuğu, kullanıcıları ile iletişim kuran mekanların tasarlandığı yeni bir tasarım alanıdır. Son yarım yüzyıldır profesyonel ortamda aktif olmasına ve büyük mimari projelerde yer almasına karşın üniversitelerin eğitim programlarına henüz dahil edilmemiştir. Bu nedenle öğrenciler, öğrenimleri süresince bilgi edinememekte, ancak mezun olduktan sonra iş hayatında bu alanda bir projeler ile karşılaşırlarsa deneyim kazanabilmektedirler. Yakın Doğu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Grafik Bölümü; aynı üniversitenin Mimarlık Fakültesinden gelen seçmeli ders talebi üzerine “Çevre ve Mekan Grafiği” dersini açmıştır. Dersin amacı; mekan yüzeylerinde yönlendirme, bilgilendirme ve kimliklendirme amaçlı grafik tasarım uygulamalarının mimari projelerdeki önemini anlatmaktır. Bu zamana kadar; 8 dönem boyunca ders açılmış ve toplamda, mimarlık ve iç-mimarlık bölümü karışık, yaklaşık 200 öğrenci ile çalışılmıştır. Her dönemde öğrencilerden kendi fakülte binalarındaki dolaşım ve bilgilendirme sorunlarını gözlemlemeleri istenmiştir. Dersin sonunda kendi geliştirdikleri grafik tasarım çözümlemeleri,  mimarlık fakültesinin çeşitli açılardan çekilmiş fotoğrafları üzerine, Adobe Photoshop programı kullanılarak yerleştirilmiş ve bu şekilde yeni mekanlar elde edilmiştir. Tasarlanmış yeni mekanlar eski halleri ile karşılaştırıldığında; grafik unsurların, dolaşımı kolaylaştırarak ve yepyeni kimlikler kazandırarak, mekanların atmosferini nasıl değiştirdiği anlaşılmıştır. Bu makalenin amacı; “çevre ve mekan grafiğinin”, yukarıda verilen dersdeki kazanımlar ölçüt alınarak, tasarım eğitimi veren üniversitelerin eğitim programlarına dahil edilebileceğini, hatta ileride yeni bir disiplin olarak kabul edilebileceğini tartışmaya sunmaktır.

Keywords: