Abstract:

Dil öğretimi sürecinde, dil becerilerinin geliştirilmesi için uygun bulunan veya bu amaç doğrultusunda özel olarak hazırlanmış çeşitli kaynaklardan, materyallerden yararlanılmaktadır. Bu materyaller arasında dil öğretimi kitapları öne çıkmaktadır. Bu kitapların biçim ve içerik özellikleri, etkili bir öğretim süreci için oldukça önemlidir. Bu sebeple dil öğretimi kitaplarının kontrolü eksikliklerinin ve üstün yönlerinin tespiti ve değerlendirilmesi için önemlidir. Değerlendirme süreçlerinin sonunda kitaplarda yer alan etkinlikler, tespit edilen hususlar çerçevesinde güncellenmelidir. Dil öğretimi kitaplarında yer alan etkinliklerin bir kısmı kelime bilgisini geliştirmeye yöneliktir. Hedef dili öğrenen bireyin ifade gücü, sahip olduğu kelime bilgisinin derinliği ile ilişkilidir. Kelime öğretimi hem ana dili öğretiminin hem de yabancı dil öğretiminin önemli bir sahasıdır. Yabancı dil öğretimi kitaplarında hedef dile, dil düzeyine ve dil merkezlerine veya yayınevlerine göre değişik içerikler barındıran pek çok etkinlik sunulmaktadır. Bu etkinliklerde kelimelerin tür, anlam, yapı gibi çeşitli özelliklerine yönelik bilgilerin kazandırılması için çeşitli yöntemlere başvurulmaktadır. Bu çalışmada, yabancı dil olarak öğretimi faaliyetleri büyük bir hızla artan Türkçenin ve yabancı dil olarak öğretimi uzun yıllardır sistemli kaynaklarla yürütülen İngilizcenin ileri seviyede öğretimine yönelik hazırlanmış olan ders ve çalışma kitabı setlerinde bulunan kelime etkinliklerini anlam, yapı ve türe ilişkin içerikler açısından incelemek ve hedef dillere özgü içerik özelliklerini vurgulamak amaçlanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular, Türkçenin yabancı dil olarak ileri seviye öğretimine yönelik hazırlanan kitaplarda çok boyutlu ve dil becerilerini bütünsel olarak ele alan kelime etkinliklerine daha fazla yer verilmesi gerektiği sonucuna ulaştırmıştır. Araştırmanın, kelime etkinliklerinin kapsamlı bir biçimde tartışılması ve geliştirilmesi bağlamında, Türkçenin yabancı dil olarak ileri seviye öğretimi çalışmalarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Keywords: