Abstract:

Medeni yargılama hukukunda olduğu gibi idari yargılama hukukunda da dava açmanın hem maddi hukuk hem de yargılama (usul) hukuku bakımından birtakım sonuçları vardır. Dava açılmasına bağlanan sonuçlar konusunda medeni yargılama hukuku ile idare yargılama hukukunda büyük ölçüde benzerlikler bulunsa da önemli birtakım farklılıklar da bulunmaktadır. Örneğin Türk Borçlar Kanununun 154/2 maddesi, zaman aşımı süresini kesen sebepler arasında dava açılmış olmasını da saymaktadır. Bu kuralın idari yargılama hukukunda da uygulanıp uygulanmayacağı tartışılabilir. Kanaatimizce bu kuralın idari yargıda uygulanma kabiliyeti yoktur. Çünkü idari yargıda dava açma süreleri maddi hukukla değil yargılama hukukuyla ilgilidirler. Ayrıca idari dava açma sürelerinin hak düşürücü nitelikte olduğu kabul edilmektedir. Aynı şekilde dava açılmasına temerrüt sonucunun bağlanıp bağlanmayacağı da tartışılabilir. Çünkü idarenin hukuki sorumluluğu esas olarak akdi olmayan sebeplerden yani idari işlem ve eylemlerden kaynaklanmaktadır. Türk Borçlar Kanunu, sözleşme dışı ilişkilerden doğan borçlarda borçlunun temerrüdü için herhangi bir koşul aramamıştır. Nitekim Kanunun 117’nci maddesine göre, “haksız fiilde fiilin işlendiği, sebepsiz zenginleşmede ise zenginleşmenin gerçekleştiği tarihte borçlu temerrüde düşmüş olur”. Borçlar Kanununun bu hükümlerinden hareket edilecek olursa tam yargı davalarında da idarenin temerrüde düşmesi için ihtar gerekmez ve dava açılmasına böyle bir sonuç bağlanamaz. Keza medeni yargılama hukukunda dava açılmasına bağlanan sonuçlardan biri olan “davayı geri alma yasağı” kuralının idari davalarda uygulanmasının mümkün ve gerekli olup olmadığı meselesi de tartışılabilir.

Keywords: