Abstract:

Günümüzde tüm dünyada kentlerde artan insan sayısı, teknolojinin gelişimi, buna bağlı hızla artan ve farklılaşan tüketim alışkanlıkları atık miktarını artırmış, türünü değiştirmiştir. Bu atıklar artık kolayca doğal çember içinde emilip kaybolabilen atıklar değildir. Doğal kaynakların sonsuz olmadığı ve bilinçsizce kullanıldıkları takdirde bir gün tükenebilecekleri gerçeği ile birlikte atıkların tekrar kullanılması ve geri dönüşümü, kaynak israfını önlemek, çevrenin korunumu ve enerji tasarrufu açısından önem kazanmaktadır. Ancak atıkların geri dönüşümü de enerji ve maliyet gerektirdiğinden tekrar kullanımı daha uygun bir çözüm olarak karşımıza çıkmaktadır. Günümüzde atıkların tekrar kullanımı sürdürülebilir mekânlar yaratmayı amaçlayan mimarlık alanında önem arz etmektedir.  Mimarlık alanında atıkların geri dönüşümü ile oluşturulan projeler incelendiğinde konut ölçeğinden, kentsel ölçekte kamusal mekânların oluşturulmasına kadar çeşitlilik gösterdiği görülmektedir. Bu çalışmada tüketim sonucu ortaya çıkan atık malzemelerin tekrar kullanımı ile gerçekleştirilen mimari örneklerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın yöntemi literatür çalışmasına dayanmaktadır. Bu amaçla dünyada atık malzemeler ile gerçekleştirilen konut ölçeğinden, kentsel ölçekte kamusal mekânların oluşturulmasına kadar mimari örnekler araştırılmıştır. Bu örnekler farklı coğrafyada bulunan, farklı ölçeklerde ve genel olarak basit işgücü ile gerçekleştirilmiş olan projelerden seçilmiştir. Seçilen örnekler incelendiğinde modüler, düşük maliyetli, sürdürülebilir malzemeler kullanıldığından sürdürülebilir, çevreye dost yapı ve kamusal mekânların yaratıldığı, atık miktarının azaltılmasına da katkıda bulunulduğu görülmüştür.

Keywords: