Abstract:

Endüstri Devrimi ile birlikte başlayan modern şehir yapılanması; gerek ekonomik, gerek kültürel ve gerekse sosyal alanlardaki birçok gelişime olanak sağlamış, bireylerin yaşamını farklı biçimlere dönüştürerek onların tinsel ve sosyal yaşamlarında değişimler yaratmıştır. Ne var ki bu söz konusu değişim, olumlu yönde olmakla birlikte olumsuzlukları da beraberinde getirmiş, toplumun bireylerini yozlaşmaya, yabancılaşmaya, yalnızlığa ve mutsuzluğa itmiştir. Modern dünyanın yozlaştırdığı bireyi yazınsal yapıtlarda ise en iyi temsil eden kahraman türlerinden biri, şüphesiz anti kahramandır.  Anti kahraman türünün yazınsal yapıtlarda kullanımı, modern ve postmodern edebiyatın ortaya çıkmasıyla birlikte yaygınlaşmıştır. Anti kahraman, kahraman figürünün aksine yazınsal yapıtlarda daha ziyade olumsuz özelliklerle donatılmış, bununla birlikte okuyucuda nefret ve sempati hislerini bir arada uyandırarak duygu karmaşasına neden olan kahraman türüdür. Bir anlamda modern dünyanın şekillendirdiği, yozlaşmış ve yolunu kaybetmiş insanı yazın dünyasında temsil eden anti kahraman, şüphesiz günümüz insanoğlunu en sahici şekliyle yansıtan yazınsal karakter türlerinden olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada ise, 20. yüzyıl Alman edebiyatının en önemli yazarlarından biri olan Alfred Döblin’in Berlin-Alexander Meydanı adlı romanındaki başkarakter Franz Bieberkopf’un, hapishaneden çıktıktan sonra yaşama tutunmaya çalıştığı büyük şehrin çetrefilli sokaklarında hayatına bir “kahraman” olarak devam etmek isterken nasıl da bir anti kahramana dönüştüğü konulaştırılmıştır. Söz konusu çalışmada yöntem olarak ise; metni içkin ve hermeneutik yöntemden yararlanılmıştır.

Keywords: